Μιχαλης Αλμπατης – Και οι Νεκροι ας Θαψουν τους Νεκρους τους
Έτος έκδοσης: 2022
Σελίδες: 468
ΣΥΝΟΨΗ
Κρήτη 1950. Ένας έφηβος ανακαλύπτει σε μια κηδεία ότι έχει ένα σπουδαίο χάρισμα: μπορεί και συνομιλεί με τους νεκρούς. Τότε ένας τυχοδιώκτης θείος του τον περιφέρει από κηδεία σε κηδεία βγάζοντας χρήματα. Ο 15χρονος Φανούρης τον ακολουθεί πιστά και μαθαίνοντας την αλήθεια των νεκρών προσπαθεί να δώσει απαντήσεις και στη δική του ζωή.
---------------------------
Το βιβλίο του Μιχάλη Αλμπάτη το αγόρασα, αφότου διάβασα μια συνέντευξή του, στην οποία (μεταξύ αρκετών πραγμάτων που είχαν ενδιαφέρον) έλεγε ότι χρειάστηκαν 10 χρόνια να γίνει δεκτό ένα έργο του από εκδότη. Μετά από μια “συλλογή απορριπτικών απαντήσεων, οι οποίες θα ήταν πολύ περισσότερες αν όλοι οι εκδότες είχαν το φιλότιμο να απαντήσουν” (κάπως έτσι το είπε και γνωρίζοντας τον τρόπο που πάνω κάτω λειτουργεί το πράγμα, τουλάχιστον στην κεντρική σκηνή, αντιλαμβάνομαι τι ακριβώς εννοεί), οι εκδόσεις Νήσος κυκλοφόρησαν πρόσφατα το τρίτο του το μυθιστόρημα (δύο ακόμη από τις εκδόσεις Απόπειρα) με τίτλο Και οι Νεκροί ας Θάψουν τους Νεκρούς τους (και υποθέτω ότι ήδη δικαιώνονται).
Η βασική ιστορία του βιβλίου είναι εκ των πραγμάτων ελκυστική. Ο Φανούρης είναι ένας 15χρονος που ζει σε ένα μικρό χωριό της Κρήτης, από όπου δεν έχει φύγει ποτέ. Όταν ανακαλύπτει το χάρισμά του να μπορεί να συνομιλεί με τους νεκρούς, ανοίγονται νέοι ορίζοντες. Με την παρότρυνση του θείου του, του Σήφη, ξεκινούν να ταξιδεύουν και να προσφέρουν τις υπηρεσίες τους με το αζημίωτο. Όμως, οι νεκροί δεν βαρύνονται πια από τα όρια που θέτει η ζωή και η συμβίωση. Μιλούν ελεύθερα, με ειλικρίνεια και χωρίς καθωσπρεπισμούς. Σύντομα θα αποδειχθεί ότι οι ζωντανοί δεν θέλουν πάντοτε να μιλούν με τους νεκρούς τους. Όμως το μεγαλύτερο βάρος καλείται να το σηκώσει ο πιτσιρικάς Φανούρης, που ζει ανάμεσα σε δυο κόσμους τους οποίους δεν μπορεί καλά καλά να αναγνωρίσει.
Βέβαια, ο Φανούρης είναι ένας υπερσεξουαλικός έφηβος που οι ορμόνες του είναι έτοιμες να εκραγούν. Ομολογώ ότι με ξένισαν οι απλόχερες δόσεις σεξ που υπάρχουν διάχυτες παντού. Ίσως να γίνονται αχρείαστες κατά σημεία (πχ. στη γλυκοκολοκύθα ή στην παιδική κακοποίηση από έναν πατέρα). Από την άλλη, βρήκα ενδιαφέρον και τολμηρό το γεγονός ότι κάποιος μίλησε για τις παθογένειες της επαρχίας αλλοτινών εποχών: στο πρώτο μισό του 20ου αιώνα η πατριαρχία, η απιστία, οι οίκοι ανοχής, οι κακοποιήσεις, η κτηνοβασία και άλλες τέτοιες καταστάσεις ήταν παρούσες στην καθημερινή ζωή της επαρχίας. Δεν χρειάζεται καμιά εξιδανίκευση κι ο Αλμπάτης το πετυχαίνει αυτό δίνοντας ωμό ρεαλισμό (sad but true σαν να λέμε).
Για να κλείσω ως προς την πλοκή, η συνομιλία με τους νεκρούς είναι η αφορμή για να καταγραφεί ηθογραφικά μια ολόκληρη εποχή. Είναι ακόμη ένα φιλοσοφικό ερώτημα σε μια υπαρξιακή αναζήτηση. Και πολύ περισσότερο είναι μια ιστορία ενηλικίωσης. Ο Φανούρης είναι ένας συμπαθέστατος τυπάκος, που ενώ σε έχει κερδίσει από την πρώτη σελίδα, στο τέλος τον νιώθεις φίλο σου (ή ακόμη, θα μπορούσε να ήταν μια δική σου πλευρά, όταν βρισκόσουν στην εφηβεία).
Αν και το θέμα του βιβλίου ακούγεται βαρύ και πένθιμο, ο Αλμπάτης δίνει χιουμοριστικές νότες σε κάθε ιστορία, με σωστές δόσεις. Και μπορεί να μη μου πολυαρέσει η λέξη, αλλά το “γκροτέσκο” κουμπώνει ακριβώς εδώ. Δε λείπουν οι μακάβριες αναφορές, αλλά δίνονται αβίαστα, όχι για να σοκάρουν, αλλά γιατί έρχονται φυσικά δεδομένων των συνθηκών. Γενικά, ο Αλμπάτης τολμάει. Και δεν αναφέρομαι μόνο στην αχαλίνωτη λίμπιντο των χαρακτήρων, αλλά και σε άλλα ζητήματα, όπως λ.χ. ο μεταθανάτιος μονόλογος του μοναχού.
Το βιβλίο χωρίζεται σε 23 κεφάλαια. Το καθένα αποτελεί μια ιστορία (συνήθως, μα όχι πάντα, ένας καινούργιος νεκρός), που διαβάζεται μονορούφι. Δεν είναι μόνο η δομή της πλοκής που κάνει ρέουσα την ανάγνωση. Είναι ο συγγραφέας που έχει δέσει σφιχτά την ιστορία του τόσο αφηγηματικά, όσο και υφολογικά. Η γλώσσα που επιλέγει ο Αλμπάτης είναι ιδιωματική, όχι όμως στον βαθμό να σε πιάνει από τα μούτρα ή να χρειάζεσαι γλωσσάρι. Είναι βαθειά προφορική (φαίνεται κι από την σύνταξη) και χαρακτηρίζεται από μακροπερίοδο λόγο, που λόγω της προφορικότητας αποκτά ρεαλισμό και θεατρικότητα. Είναι σαν να σου διαβάζει κάποιος άλλος το βιβλίο.
Συνολικά, το Και οι Νεκροί ας Θάψουν τους Νεκρούς τους είναι από τα βιβλία που σου μένουν. Που το γεγονός ότι τα τέλειωσες είναι δυσάρεστο, γιατί και μεγαλύτερο να ήταν θα το διάβαζες με ανυπομονησία σελίδα τη σελίδα. Ακόμα, δείχνει ότι υπάρχει υλικό στη νεοελληνική συγγραφική παραγωγή, αρκεί να ψάξεις ελάχιστα πιο βαθειά (κι εδώ ευθύνη έχουν οι εκδοτικοί οίκοι – για κακό το λέω). Στο τέλος, είχα την ίδια περίπου αντίδραση που είχα, όταν διάβασα το Γκιακ του Παπαμάρκου (αυτό το λέω για καλό).
ΝΑ ΤΟ ΔΙΑΒΑΣΩ; Ναι, φυσικά.
διαβάστε επίσης:
Σχόλια
Δημοσίευση σχολίου