Joker (2019)

Ψυχολογικό δράμα

Σκηνοθεσία: Todd Phillips

Σενάριο: Todd Phillips, Scott Silver

Διάρκεια: 122’

Χώρα παραγωγής: ΗΠΑ / Καναδάς

Παίζουν: Joaquin Phoenix, Robert De Niro, Zazie Beetz, Frances Conroy

ΣΥΝΟΨΗ

Σε μια ταραγμένη Γκόθαμ Σίτι ο Arthur Fleck είναι ένας κοινωνικά απροσάρμοστος, μοναχικός άντρας που ζει με τη μητέρα του και δουλεύει ως κλόουν. Ονειρεύεται καριέρα stand-up κωμικού, αλλά αποτυγχάνει συνεχώς. Απολύεται και καταλήγει προϊόν διακωμώδησης ακόμη κι από το ίνδαλμά του. Τα οικογενειακά αδιέξοδα θα τον φέρουν αντιμέτωπο με αποκαλύψεις. Όταν η ασφυκτική πίεση του περιβάλλοντός του κορυφωθεί, η έκρηξή του θα λάβει απρόβλεπτες διαστάσεις.

Είτε παρακολουθείς τα πράγματα είτε κρατάς αποστάσεις δεν μπορεί να μην πήρες χαμπάρι τον μικρό χαμό που συνόδευσε το Joker άμα τη εμφανίσει του, τον περασμένο Οκτώβριο. Για μέρες μονοπωλούσε το διαδίκτυο, τα άρθρα ξεπηδούσαν από δω κι από κει και πάει λέγοντας. Όμως, σε τέτοιες περιπτώσεις πρέπει πάντα να περιμένεις. Η πρώτη άποψη, ιδίως όταν συνοδεύεται από ορυμαγδό ενθουσιασμού, μπορεί να μην είναι τόσο καθαρή.

Το καταλάβαινες αυτό όταν υπήρχαν άνθρωποι που έλεγαν “η καλύτερη ταινία που έχει γυριστεί ποτέ”, “σε δέκα χρόνια θα καταλάβουμε το βαθύτερο νόημα της ταινίας”, ενώ δεν έλειψαν κι εκείνοι που προέβλεπαν ένα κοινωνικό ξέσπασμα με αφορμή την ταινία και έκρουαν τον κώδωνα για κοινωνικές αναταράξεις. Δημοσιεύματα έλεγαν ότι στις αίθουσες των ΗΠΑ υπήρχαν ανιχνευτές μετάλλων, για να αποτρέψουν επίδοξους μιμητές. Στην Ελλάδα δε τα χάλια μας έγιναν viral. Όταν λοιπόν έρχεσαι αντιμέτωπος με τέτοιες εκτιμήσεις (και είσαι πάνω από 20 χρονών), αρχίζεις λίγο να ψιλιάζεσαι.

Και για να λέμε την αλήθεια, το Joker είναι πολύ καλή ταινία. Είναι από τις ταινίες που παρακολουθείς με περίσσια ευχαρίστηση κι από εκείνες που θυμάσαι. Έχει σπουδαία φωτογραφία κι αψεγάδιαστη παραγωγή. Ειδική μνεία αξίζει βέβαια ο Joaquin Phoenix, ο οποίος σχεδόν σε κάνει να ξεχνάς ότι παίζει κι ο de Niro. Δεν ξέρω πώς θα ήταν η ταινία χωρίς τον Phoenix (κι αυτό δεν είναι θετικό για την ταινία). Από την άλλη, πώς θα μπορούσα να ξέρω, εφόσον όλη η ταινία είναι γυρισμένη πάνω του; Δεν υπάρχει σκηνή στην οποία να μην βρίσκεται ο Arthur Fleck, ο χαρακτήρας που υποδύεται ο Phoenix.

Ακόμη, αν και το Joker σε προδιαθέτει για superhero movie, δεν είναι τέτοια. Αφήνει έντονη την κοινωνική οσμή της με μια ψυχαναλυτική προσέγγιση. Και όντως αυτό το οποίο περιγράφει το Joker είναι το χτίσιμο ενός κλασικού villain. Ο Arthur καταρρέει υπό το βάρος του κοινωνικού, επαγγελματικού κι οικογενειακού αδιεξόδου και τρέπεται σταδιακά σε μια εκδικητική και κυνική περσόνα, τον Joker. Συνήθως, για όλη αυτή τη μεταμόρφωση άλλοι θα χρειάζονταν μια ολόκληρη τηλεοπτική σεζόν.

Ήταν λοιπόν το Joker το αριστούργημα που ευαγγελίστηκαν οι περισσότεροι; Όχι. Κι αυτό γιατί έβαλε τον πήχη τόσο ψηλά που δύσκολα θα μπορούσε να τον περάσει. Η κοινωνική κριτική που επεδίωξε παρέμεινε ρηχή κι επιφανειακή. Άφησε πολλά πράγματα μετέωρα και την κρίσιμη στιγμή απέφυγε να πάρει θέση και να διαλέξει πλευρά. Στο κάτω-κάτω η ταινία διατήρησε μέχρι τέλους τον απολιτίκ χαρακτήρα της. Αν είχε παρουσιαστεί ως ένα prequel ή side-story του Batman, θα είχε πετύχει ασυζητητί το σκοπό του.

Στο δια ταύτα: το Joker θα πολυβραβευτεί (ήδη έχει 24 βραβεύσεις). Πιθανότατα θα το δούμε και με Όσκαρ. Αλλά μου φαίνεται πιο δίκαιο να πάρει Καλύτερου Ανδρικού Ρόλου παρά Καλύτερης ταινίας. Άξιζε εν μέρει τη φασαρία που δημιουργήθηκε. Όμως παγιδεύτηκε στο ίδιο του το hype. Ή μπορεί και όχι (αν το δεις εισπρακτικά).

ΝΑ ΤΗ ΔΩ; Ε ναι. Είπαμε, είναι πολύ καλή ταινία. Άσχετα από τις όποιες ενστάσεις, αξίζει τον κόπο. Εξάλλου, φήμες προοινίζονται Joker 2, οπότε έχει επιπλέον ενδιαφέρον.

σχετικές αναρτήσεις:

8 πράγματα για το V for Vendetta