Liz Nugent - Τα Προσωπα του Ολιβερ

Πρωτότυπος τίτλος: Liz Nugent – Unravelling Oliver (2014)

Εκδόσεις Ψυχογιός

Μετάφραση: Αναστάσιος Αργυρίου

Έτος ελληνικής έκδοσης: 2015

Σελίδες: 286

ΣΥΝΟΨΗ

Ο Όλιβερ Ράιαν είναι ένας μεσήλικας πετυχημένος συγγραφέας. Είναι γοητευτικός, έχει μεγάλη περιουσία και φήμη. Αλλά πίσω από αυτό το προσωπείο κρύβει ένα αποκρουστικό πρόσωπο. Η ιστορία ξεκινά αφότου ο Όλιβερ έχει κακοποιήσει την σύζυγό του, την Άλις. Τόσο ο ίδιος όσο και άλλα πρόσωπα επιχειρούν να δώσουν μιαν εξήγηση και να χτίσουν κάπως το προφίλ του Όλιβερ.

----------------------------

Αυτό το βιβλίο αφήνει κάτι αμφιθυμικό. Είναι πολύ καλό με πολύ κακό πρωταγωνιστή. Το αγαπάς και το μισείς ταυτόχρονα. (Εκτός από τα πρόσωπα του Όλιβερ – αυτά μόνο τα μισείς)

Ο Όλιβερ Ράιαν, ο κεντρικός χαρακτήρας, είναι από τους πιο απεχθείς χαρακτήρες που έχω συναντήσει. Και δε μιλάμε για έναν αντι-ήρωα, αλλά για έναν εξοργιστικά αντιπαθητικό χαρακτήρα. Κι αν δεν με πιστεύεις, κράτα μόνο τις δύο εισαγωγικές περιόδους: “Περίμενα πιο έντονη αντίδραση την πρώτη φορά που τη χτύπησα. Εκείνη απλώς έμεινε να κείτεται στο πάτωμα κρατώντας το σαγόνι της”. Ο Όλιβερ αναφέρεται στην σύζυγό του. Δεν είναι spoil, σημειώνεται στο οπισθόφυλλο ότι ο Όλιβερ κακοποιεί την Άλις μέχρι να την αφήσει σε κώμα.

Όλο το μυθιστόρημα έχει πρωτοπρόσωπη αφήγηση, αλλά η εστίαση εναλλάσσεται από κεφάλαιο σε κεφάλαιο. Έτσι, δεν βλέπουμε μόνο την οπτική του Όλιβερ, μα και άλλων προσώπων που με τον έναν ή τον άλλον τρόπο διασταυρώθηκαν στο παρελθόν με τον Όλιβερ. Οι περισσότεροι είναι συμπαθείς και μέσα από την αλληλεπίδρασή του με τον νεαρό Όλιβερ δίνουν και την δική τους ιστορία. Κάποιοι (λιγοστοί) είναι το alter ego του Όλιβερ. Πάντως, η γλώσσα του καθενός έχει προφορικότητα και φυσικότητα, κάτι που δίνει πνοή στον λόγο και θεατρικότητα στην αφήγηση.

Αν πρόθεση της συγγραφέως ήταν να δείξει την σχέση αίτιου-αιτιατού που καθορίζει την συμπεριφορά του Όλιβερ ή αν “δικαιολογείται” τρόπον τινά η βίαιη εξέλιξή του, η απάντηση (δική μου, προσωπική και υποκειμενική) είναι απερίφραστα όχι. Ο Όλιβερ χρειάζεται πολύ ξύλο πρέπει να καταδικαστεί χωρίς αστερίσκους και ελαφρυντικά. Οποιαδήποτε απόρριψη ή προσωπικό δράμα βίωσε ο Όλιβερ μικρός δεν δικαιολογεί τίποτε από όσα έκανε στην συνέχεια (και δεν αναφέρομαι μόνο στην κακοποιητική σχέση με την Άλις). Η συμπεριφορά του μεγαλώνοντας ήταν απαράδεκτη και καταχρηστική απέναντι σε όλους. Βαθειά μισογύνης, ομοφοβικός, χειριστικός, καταχραστής, εγωπαθής και σταματάω εδώ.

Αλλά πέρα από όλα τούτα, η Nugent μιλά για ζητήματα που κάποια στιγμή πρέπει να συζητούνται ευρέως. Μιλά για την ομοφυλοφιλία, για την παιδική εργασία, για την κακοποίηση παιδιών και γυναικών, για την δεοντολογία της θρησκείας, για τις καταχρηστικές ανθρώπινες σχέσεις και την ανηθικότητα των ανθρώπων ανεξαρτήτως που ντύνεται με όμορφες δικαιολογίες. Μιλά ακόμα για μια κοινωνία που μετρά τα πάντα με όρους συμφέροντος και αποστρέφει το βλέμμα της από εκεί που υπάρχουν ευθύνες. Μιλά για την αποδοχή και την ανάγκη των ανθρώπων να νιώσουν ορατοί ή να έχουν έστω κάπου να πιαστούν.

Η Liz Nugent έχει στα χέρια της τα κατάλληλα εργαλεία για να αποδώσει στο χαρτί μια γενικά δύσκολη ιδέα. Γιατί θέλει προσπάθεια να χτίσεις χαρακτήρες αληθινούς, αλλά και έναν χαρακτήρα τόσο αντιπαθητικό. Συνολικά λοιπόν, δεν είναι ευχάριστο βιβλίο. Αλλά χρειάζεται να διαβαστεί περισσότερο, να προβληματίσει και να μας βγάλει από την ασφαλή ζώνη.

ΝΑ ΤΟ ΔΙΑΒΑΣΩ; Ναι. Είναι εξοργιστικά καλό. Θυμώνεις και ταυτόχρονα δεν παίρνεις τα μάτια σου από τις γραμμές. Αυτό θα έπρεπε να κάνει η λογοτεχνία πότε-πότε. (Πάντως, ψυχολογικό θρίλερ δεν θα το χαρακτήριζα)