Ουδεν Νεωτερον απο το Δυτικο Μετωπο [2022]

Ιστορικό δράμα

Τίτλος πρωτότυπου: All Quiet on the Western Front (2022)

Διάρκεια: 148΄

Σενάριο: Edward Berger, Lesley Paterson, Ian Stokell

Σκηνοθεσία: Edward Berger

Χώρα παραγωγής: Γερμανία

Εμφανίζονται: Felix Kammerer, Albrecht Schuch, Aaron Hilmer, Daniel Brühl, Moritz Klaus

ΣΥΝΟΨΗ

Ο 17χρονος Πάουλ Μπάουμερ κατατάσσεται στο στράτευμα των Γερμανών κατά τον Α’ Παγκόσμιο Πόλεμο και οδηγείται κατευθείαν στο Δυτικό μέτωπο. Τα πράγματα όμως δεν εξελίσσονται όπως περίμενε και θα έρθει αντιμέτωπος με φρικτές σκηνές, στις οποίες θα πάρει μέρος. Στο τέλος θα πρέπει να παλέψει για την ζωή του σε έναν πόλεμο που δεν καταλαβαίνει.

------------------

Ουδέν Νεώτερον από το Δυτικό Μέτωπο τιτλοφορείται το βιβλίο του Έριχ Μαρία Ρεμάρκ (1929) κι έκτοτε έχει μεταφερθεί στη μεγάλη οθόνη τρεις φορές. Η πρώτη ήταν μόλις το 1930, η δεύτερη το 1979 και η φετινή είναι η τρίτη που μας έρχεται από το Netflix. Δεν έχω δει την πρώτη. Για την εκδοχή του 1979 θυμάμαι ότι μου άρεσε πολύ, αν και είχε διαφορές σε λεπτομέρειες σε σχέση με την φετινή μεταφορά.

Το Ουδέν Νεώτερον από το Δυτικό Μέτωπο (All Quiet on the Western Front αγγλιστί) για το οποίο μιλάμε εδώ φιγουράρει στην πρώτη θέση των δημοφιλών του Netflix και δεν γινόταν να μην το δούμε.

Η υφή της ταινίας εξακολουθεί να χαρακτηρίζεται αντιπολεμική. Ωστόσο, το επιτυγχάνει αυτό μέσω της ρεαλιστικής -ωμής, θα έλεγα εγώ- καταγραφής, οπότε δεν είμαι σίγουρος ότι ο χαρακτηρισμός “αντιπολεμική ταινία” δεν δίνεται σχετικά εύκολα σε οποιαδήποτε ταινία σχετίζεται με τον πόλεμο. Η αισθητική εδώ πλησιάζει άλλη αντίστοιχης εποχής, το βραβευμένο 1917. Πατάει δηλαδή στα βήματα του Johnny Got His Gun και του Full Metal Jacket, με την έννοια ότι αυτό που επιδιώκει να καταδείξει είναι ο ζόφος, η απανθρωπιά και η παράνοια του πολέμου, αλλά και πώς αυτά επιδρούν στην ανθρώπινη υπόσταση όσων τα βίωσαν από κοντά. Βέβαια, το αντιπολεμικό μήνυμα και η ειρωνεία ήταν σαφέστερη στο Johnny Got His Gun, φερ’ ειπείν. Αλλά ίσως και η απεικόνιση της φρίκης του πολέμου αρκεί για να χαρακτηριστεί μια ταινία “αντιπολεμική” (αλλά ταινίες όπως το Saving Private Ryan ή το 1917 είναι πολεμικές, κι όχι αντιπολεμικές ταινίες). Δεν θα επιμείνω λοιπόν.

Το Ουδέν Νεώτερον από το Δυτικό Μέτωπο είναι ακριβή παραγωγή και του φαίνεται. Η φωτογραφία είναι καταπληκτική, τα χρώματα που κυριαρχούν σε όλη την ταινία είναι όπως ακριβώς πρέπει για να σε βάλει μέσα στα χαρακώματα και γενικότερα η κινηματογραφική αφήγηση είναι η αρμόζουσα σε ένα πόλεμο που (σε σχέση με τον Β’ Παγκόσμιο) έμεινε κάπως αφανής στις τέχνες. Βρωμιά, κακουχίες και θάνατος υπάρχουν σχεδόν σε κάθε πλάνο με εξαιρετική πειστικότητα (μέχρι και στην ξεραμένη λάσπη στο πρόσωπο).

Ωραία σκηνοθεσία και γλαφυρές σκηνές μάχης. Σε έναν πόλεμο στατικό τα χαρακώματα θα έπρεπε λογικά να είναι κάπως έτσι όπως απεικονίζονται. Εξίσου καλές ερμηνείες τόσο από τους πρωταγωνιστικούς ρόλους όσο και από τους ελάσσονες. Και βέβαια, βρήκα εύστοχη την αντίθεση μεταξύ στρατιωτών που μασούσαν αποφάγια ανάμεσα από ποντίκια και στρατηγών που έπιναν κρασί γευματίζοντας δίπλα από το τζάκι (αγχωμένοι φυσικά για την έκβαση της μάχης). Η ταινία κάνει επίσης βαθειά σκιαγράφηση των χαρακτήρων, οι οποίοι σκηνή με την σκηνή αδειάζουν όλο και περισσότερο από ελπίδα και αισιοδοξία, σε πλήρη αντίθεση και πάλι με τις αρχικές σκηνές που άκουγαν ενθουσιασμένοι πατριωτικές κορώνες.

Και τέλος, πρέπει να αναφερθεί και κάτι ακόμα. Ένας Γερμανός συγγραφέας -και εν συνεχεία μια γερμανική παραγωγή- θα δημιουργήσουν ένα (αντι)πολεμικό έργο που δεν χαρίζεται στους Γερμανούς. Είτε στη λογοτεχνία είτε στον κινηματογράφο θα τους δείξουν να εξαπατούν τον λαό τους και να εξαπατώνται. Να στέλνουν τους στρατιώτες τους σαν πρόβατα στη σφαγή. Θα τους απεικονίσουν φοβισμένους να παρακαλούν για συνθηκολόγηση. Και αναρωτιέμαι, θα βλέπαμε κάτι τέτοιο για την χώρα μας; Και τι κριτική θα δέχονταν οι δημιουργοί μιας τέτοιας απεικόνισης;

Πάντως, ενδιαφέρον trivia: ο Χίτλερ κι ο Γκέμπελς προβληματίστηκαν με την εικόνα που απέδιδε ο Ρεμάρκ στον γερμανικό στρατό – ο Ρεμάρκ διέφυγε στις ΗΠΑ και η αδερφή του καταδικάστηκε κι εκτελέστηκε δια απαγχονισμού στις 16 Δεκεμβρίου του 1943.

ΝΑ ΤΗΝ ΔΩ; Ναι. Είναι από τα δυνατά χαρτιά της πλατφόρμας και δικαίως. Είχα την εντύπωση ότι το Netflix είχε κάνει κοιλιά για ένα διάστημα, αλλά οι τελευταίες του επιλογές με διαψεύδουν. Ωραία δουλειά από κάθε άποψη.

δείτε ακόμα: