Gaston Leroux – Το Φαντασμα της Όπερας

Τίτλος πρωτότυπου: Gaston Leroux, Le Fantôme de l' Opéra (1909)

Εκδόσεις Διόπτρα

Μετάφραση: Αργυρώ Μαντόγλου

Έτος ελληνικής έκδοσης: 2017

Σελίδες: 357

ΣΥΝΟΨΗ (από το οπισθόφυλλο)

Τα θεμέλια της Όπερας του Παρισιού κλονίζονται από την οργή και τη θλίψη ενός πλάσματος που παραμονεύει στους σκοτεινούς διαδρόμους ενός άγνωστου κόσμου. Κανείς δεν έχει δει στην πραγματικότητα τη μορφή του, αλλά η Κριστίν Ντααέ, η όμορφη και ταλαντούχα νεαρή τραγουδίστρια, έχει ακούσει τη φωνή του. Αυτό το μυστήριο φάντασμα που πλανιέται στις άδειες κουίντες γίνεται ο μέντοράς της, ο δικός της άγγελος της μουσικής, αυτός που θα την αναδείξει σε διάσημη ντίβα. Το Φάντασμα της Όπερας κρύβει το φρικτό του πρόσωπο και την αγάπη που νιώθει για την Κριστίν στα νερά της υπόγειας λίμνης, όπου βρίσκεται το ζοφερό βασίλειό του. Όταν όμως εμφανίζεται ο νεαρός υποκόμης Ραούλ ντε Σανί και αρχίζει να φλερτάρει την Κριστίν, το μυστήριο Φάντασμα κατατρύχεται από έμμονη ζήλια και αποζητά εκδίκηση. Το σατανικό μυαλό του ντύνεται με το ανθρώπινο προσωπείο και ο έρωτάς του ξεσπά σαν καταιγίδα. [...]

--------------------------------

Ο Gaston Leroux είναι για την Γαλλία περίπου ό,τι είναι ο Arthur Conan Doyle για την Αγγλία ή ο Edgar Allan Poe για την Αμερική. Κατά τ’ άλλα, δεν νομίζω ότι χρειάζεται ιδιαίτερες συστάσεις. Εξάλλου, το άκρως επιτυχημένο ομώνυμο musical έχει προδώσει λιγότερο ή περισσότερο την πλοκή και την εξέλιξη της ιστορίας.

Σε κάθε περίπτωση, Το Φάντασμα της Όπερας είναι ένα αριστούργημα της παγκόσμιας λογοτεχνίας. Καταφέρνει μάλιστα να συγκεντρώσει και να συνδυάσει αρκετά είδη. Έχει μυστήριο, μια μεταφυσική εσάνς, μυστηριώδεις δολοφονίες και εξαφανίσεις. Κι όλα αυτά δοσμένα με την υποβλητική gothic αισθητική του Leroux. Άλλωστε δεν θα μπορούσε να είναι κι αλλιώς στην παρισινή όπερα Garnier, σύμβολο μιας ευημερούσας Γαλλίας στις αρχές του 20ου αιώνα. Η όπερα Palais Garnier είναι υπαρκτό κτίριο που ξεκίνησε χτίζεται το 1861 συναντώντας προβλήματα με το νερό της λίμνης που βρισκόταν στα θεμέλια. Ο Leroux αξιοποίησε με τον καλύτερο τρόπο τη λίμνη στις κατακόμβες του θεάτρου. Ακόμα και το “στοιχειωμένο” Θεωρείο Πέντε φέρεται να αποτελεί θρύλο της εποχής.

Σε γενικές γραμμές, η υπόθεση σκιαγραφεί έναν παράταιρο έρωτα, τις επιδράσεις που μπορεί να έχει στις ζωές των ανθρώπων και το πώς τελικά οι επιλογές του καθενός μπορούν να επηρεάσουν ένα κοινωνικό σύνολο. Αλλά αυτό είναι το ένδυμα μιας μακράς αλληγορίας. Το φάντασμα υπάρχει μέσα σε κάθε άνθρωπο, σε καθέναν από εμάς. Προσπαθούμε με πολλά τεχνάσματα να το κρύψουμε στις απρόσιτες κατακόμβες που κανείς δεν μπορεί να εισέλθει. Αλλά τι γίνεται αν κάποιος επιχειρήσει να κατέβει εκεί κάτω;

Και από εκεί κι έπειτα ξεκινά μια μακρά διαπάλη. Είναι το φάντασμα καλό ή κακό; Είναι άγγελος ή δαίμονας; Όσο κι αν προσπάθησα -εντάξει, λίγο- δεν μπόρεσα να αντιπαθήσω το Φάντασμα. Νομίζω πως κι ο ίδιος ο Leroux έπλασε τον χαρακτήρα με αγάπη και πόνο.

Και δεν προκαλεί τελικά ιδιαίτερη έκπληξη ο μύθος που λέει ότι ο Leroux εμπνεύστηκε το φάντασμα της όπερας από ένα ιστορικό πρόσωπο: ένας φέρελπις μουσικός επεχείρησε μάταια να σώσει την αγαπημένη του που είχε καεί από πυρκαγιά στο ωδείο της. Η προσπάθειά του τού άφησε πολλά εγκαύματα στο πρόσωπο. Ο νεαρός κλείστηκε σε ένα δωμάτιο κοντά ή μέσα στην όπερα Garnier και δεν ξαναβγήκε. Ο θρύλος λέει πως έχτισε την είσοδο κι αφέθηκε στο έλεος της μοίρας.

Ποιος είναι λοιπόν το φάντασμα της όπερας; Και κυρίως τι προεκτάσεις μπορεί να έχει πάνω στην ανθρώπινη φύση;

ΝΑ ΤΟ ΔΙΑΒΑΣΩ; Φυσικά. Και δεν έχουμε κανέναν λόγο να προωθήσουμε τον τάδε ή τον δείνα εκδοτικό οίκο, αλλά το πακέτο Το Φάντασμα της Όπερας-Το Μυστήριο του Κίτρινου Δωματίου-Το Άρωμα της Γυναίκας με τα Μαύρα από τις εκδόσεις Διόπτρα αξίζει από κάθε άποψη.

βαθμολογία: 90/100