Θανος Δραγουμης – Εντιμοτατα Λαμογια

Εκδόσεις Μεταίχμιο

Έτος έκδοσης: 2017

Σελίδες: 458

ΣΥΝΟΨΗ

Μετά από ένα δείπνο υψηλών προσκεκλημένων ο Παύλος Ηλιάδης εξαφανίζεται. Τα ίχνη του αγνοούνται, μέχρι τελικά να βρεθεί νεκρός. Ο φίλος του και δικηγόρος Μίλτος Μαρνέρης αποφασίζει να ψάξει τι συνέβη και να δώσει απαντήσεις, την ίδια στιγμή που η γυναίκα του Ηλιάδη φαίνεται απρόθυμη να συμβάλλει με οποιονδήποτε τρόπο. Στο κάδρο όμως θα μπουν σχεδόν αμέσως πολιτικοί, θρησκευτικοί ηγέτες, δημοσιογράφοι μέχρι και μαφιόζοι εκτελεστές. Η ιστορία δεν είναι αυτό που φαίνεται και όσο βαθύτερα υπεισέρχεται κανείς τόσο πιο δύσκολα ξεμπλέκει.

-----------------------------

Στην Ελλάδα ένα κύκλωμα που αποτελείται από πολιτικούς, παπάδες και δημοσιογράφους εκμεταλλεύεται την δύναμη που τους παρέχει η εξουσία και λυμαίνεται τον δημόσιο βίο προς ίδιον όφελος. Δίπλα τους ξεφυτρώνουν ΜΚΟ, οι οποίες κλείνουν δουλειές και συνεργασίες, ώστε να υπάρχει ένας θεσμικός μανδύας που τους εξασφαλίζει νομιμότητα. Αντίστοιχα, οι μεγαλοδημοσιογράφοι παίρνουν εντολές από τους πολιτικούς και λειτουργούν ως εγκάθετοι, ενώ δεν αποκλείεται να είναι και οι ίδιοι άμεσα μπλεγμένοι. Στον αντίποδα, όποιος τολμήσει να ξύσει λίγο βαθύτερα την επιφάνεια κινδυνεύει. Αν μάλιστα προχωρήσει αρκετά, θα ενεργοποιηθεί ένας μηχανισμός για να τον κάνει να σιωπήσει. Η δολοφονία χαρακτήρα δεν θα είναι το χειρότερο που θα του συμβεί. Εξάλλου, δεν χρειάζεται να αποδειχθεί τίποτε, αρκεί λίγη λάσπη στον ανεμιστήρα των ΜΜΕ. Αν δεν πιάσει αυτό, μισθωμένοι μπράβοι χωρίς σβέρκο προερχόμενοι κυρίως από το πρώην ανατολικό μπλοκ θα αναλάβουν δράση.

Αλλά μην μπερδεύεσαι. Το παραπάνω είναι η πλοκή του βιβλίου Εντιμότατα Λαμόγια. Μάλιστα, εκδόθηκε το 2017, όταν ακόμα δεν είχαν γίνει μόδα η δολοφονία χαρακτήρων και οι ad hominem επιθέσεις. Ο Θοδωρής Παπαθεοδώρου γράφει εδώ ως Θάνος Δραγούμης και χτίζει ένα πολιτικό θρίλερ που τοποθετείται χρονικά στο 2010. Αν και το βιβλίο έχει έντονο πολιτικό χαρακτήρα, δεν χρωματίζεται πολιτικά και κομματικά. Δεν είναι το ιδεολογικό πρόσημο που ενδιαφέρει εδώ, αλλά η εγγενής διαφθορά και οι εξυπηρετήσεις που καθορίζουν τον δημόσιο βίο.

Η ιστορία έχει ρεαλισμό (πράγμα καλό για το βιβλίο, κακό για την κοινωνική πραγματικότητα), ενώ παράλληλα θίγει ζητήματα που στις παρέες μας τα κουβεντιάζουμε, αλλά δημόσια δεν τα παραδεχόμαστε. Τέτοια είναι η θεοσεβούμενη υποκρισία, το τρίγωνο της διαπλοκής, η χειραγώγηση μέσω των ΜΜΕ ή ακόμα και η (κάθε είδους) ανέλιξη προσωπικοτήτων αμφιβόλου ηθικής.

Οι χαρακτήρες κουμπώνουν μεταξύ τους και -αν και όλοι τους διαφορετικοί- αλληλοπλαισιώνονται σωστά. Ο Μίλτος Μαρνέρης, ο κεντρικός χαρακτήρας ή ένας από αυτούς, λειτουργεί καλά και με ρεαλισμό χωρίς εξάρσεις και υπεράνθρωπες αντιδράσεις. Η Έλλη Καμπάνη παρά την αξιόμαχη προσπάθειά της δεν μου άρεσε, με την έννοια ότι δεν την συμπάθησα (αυτό δε σημαίνει ότι δεν είναι καλογραμμένη).

Η γραφή του Δραγούμη (ή του Παπαθεοδώρου, αν προτιμάτε) είναι πολύ καλή, φυσικότατη και τοποθετημένη όπως πρέπει. Με ξένισαν (όχι γιατί τα θεωρώ λάθος) δύο στοιχεία. Πρώτον, η εναλλαγή των αφηγητών. Στην τριτοπρόσωπη αφήγηση παρεμβάλλεται κάπου-κάπου η πρωτοπρόσωπη αφήγηση από τον ίδιο τον Μίλτο Μαρνέρη, γεγονός που μεταφέρει την εστίαση από μηδενική σε εσωτερική. Δεύτερον, στο τελευταίο ένα τέταρτο του βιβλίου ο χρόνος της αφήγησης γίνεται παροντικός. Ενώ η υπόλοιπη ιστορία εκτυλίσσεται σε ιστορικούς χρόνους, στο τέλος γυρνάμε σε δραματικό ενεστώτα, που ναι μεν δίνει ένταση και κινηματογραφική αίσθηση, αλλά σε βγάζει κατά κάποιον τρόπο από το κλίμα. Επαναλαμβάνω, δεν τα θεωρώ λάθη (κι ούτε είναι, με όρους αφηγηματολογίας), αλλά μου κλώτσησε λιγάκι.

Ίσως να βρήκα κάπως υπερβολικό το τελευταίο μέρος. Ίσως να προτιμούσα κάποιο διαφορετικό τέλος ή εν πάση περιπτώσει διαφορετικά δοσμένο. Δεν ξέρω αν κάποια gore στοιχεία ή το love story χρειάζονταν όντως. Αλλά αυτό δεν μειώνει το γεγονός ότι διάβασα τα Εντιμότατα Λαμόγια με ενδιαφέρον και όρεξη.

Παρεμπιπτόντως, το QR code του εξωφύλλου που παραπέμπει στην ψηφιακή έκδοση της νουβέλας Βαθιά Λαρύγγια δεν λειτούργησε. Αλλά αναγνωρίζω ότι το αντίθετο θα ήταν υπερβολή το 2023 για μια έκδοση του 2017. Θα επανέλθω με άλλη δουλειά του Παπαθεοδώρου που έχω βάλει ήδη στο πρόγραμμα.

ΝΑ ΤΟ ΔΙΑΒΑΣΩ; Δυστυχώς δεν απέχει πολύ από αρκετά πράγματα που έχουμε στο μυαλό μας. Αν η θεματολογία του ταιριάζει στα γούστα σου και στα αναγνωστικά σου ενδιαφέροντα, να του δώσεις μια ευκαιρία.