Χρυσοστομος Τσαπραϊλης – Παγανιστικες Δοξασιες της Θεσσαλικης Επαρχιας

Εκδόσεις Αντίποδες

Έτος έκδοσης: ⁸2022

Σελίδες: 153

ΣΥΝΟΨΗ

Σε τούτη την ιδιότυπη συλλογή παρατίθενται σαράντα οχτώ διηγήματα με θέμα μύθους και θρύλους της Θεσσαλίας. Οι ιστορίες αναφέρονται σε έναν φανταστικό κόσμο που ορίζει και καθορίζει τις ζωές των ανθρώπων.

-------------------------------

Οι Παγανιστικές Δοξασίες της Θεσσαλικής Επαρχίας είναι το πρώτο βιβλίο του Χρυσόστομου Τσαπραΐλη, ο οποίος έχει γεννηθεί κι έχει μεγαλώσει στη Θεσσαλία (γεγονός που έχει την σημασία του στην προκειμένη περίπτωση). Πρωτοκυκλοφόρησε το 2017 και (λογικά) τώρα βρίσκεται στην 8η έκδοση. Ο συγγραφέας παραθέτει μια σειρά από μύθους, δοξασίες και λαϊκούς θρύλους με κοινό σημείο αναφοράς την Θεσσαλία. Αξίζει ωστόσο να σημειωθεί ότι δεν πρόκειται για πραγματικούς θρύλους, αλλά για μυθοπλαστικό υλικό που δημιουργεί αποκλειστικά ο συγγραφέας. Πριν γίνει έντυπη έκδοση με τη μορφή συλλογής, το υλικό δημοσιευόταν αποσπασματικά κατά καιρούς στο facebook.

Οι ιστορίες είναι στην πλειοψηφία τους έκτασης δύο σελίδων, άντε τριών. Εξαίρεση αποτελεί το τελευταίο διήγημα που φτάνει τις 18 σελίδες. Χωρίζεται σε αντίστοιχα κεφάλαια με βάση την περιοχή που αφορούν κάθε φορά οι ιστορίες: Βλαχοχώρια – Καραγκουνοχώρια – Δρακοχώρια – Οι πόλεις του κάμπου – Αργιθέα (ένα διήγημα). Έλκοντας την καταγωγή μου από τη Θεσσαλία και ζώντας σε αυτά τα μέρη, βρήκα εξαιρετικά ενδιαφέρον το να γνωρίζω τις περισσότερες περιοχές στις οποίες εκτυλίσσονται οι ιστορίες. Τουλάχιστον γνωρίζω τα μέρη και την ανθρωπογεωγραφία.

Στο σύνολό της πρόκειται για μια διαφορετική κυκλοφορία, αρκετά ασυνήθιστη τόσο ως προς το υλικό της όσο κι από τον τρόπο της αφήγησης. Έχει φυσικά ενδιαφέρον, καθώς περιπλέκει την λαϊκή κουλτούρα, τον μύθο και τις δεισιδαιμονίες που (θα μπορούσαν να) χαρακτηρίζουν την επαρχία.

Κυρίαρχο είναι το μεταφυσικό στοιχείο που έρχεται και σφραγίζει την μοίρα των ανθρώπων και των περιοχών τους. Συχνά είναι ένας άγραφος νόμος που ξεχάστηκε ή που δεν τηρήθηκε όπως έπρεπε. Το κλείσιμο των ιστοριών είναι σχεδόν πάντα ολέθριο για τους ήρωες και τους απογόνους τους. Οπότε συνολικά υπάρχει ένα σκοτεινό υπόβαθρο, μια κλειστοφοβική, αλλά ακαθόριστη αίσθηση.

Δε γίνεται να μη σταθώ στην γλώσσα της αφήγησης. Σε γενικές γραμμές μού έδωσε την προφορικότητα και συνάμα τον λυρισμό που περίμενα. Είχε κατάλληλες δόσεις ιδιώματος και κάτι μαγικό να αιωρείται ως αίσθηση. Αλλά από ένα σημείο κι έπειτα η γραφή γίνεται αρκετά περίπλοκη και πυκνή, που δυσκολεύεσαι να ακολουθήσεις πάντα λέξη προς λέξη.

Επομένως, θα ήθελα κάποιες ιστορίες να τραβούν περισσότερο, ώστε να μην ασφυκτιούν μέσα στην πυκνή γραφή του Τσαπραΐλη. Ίσως αν έπαιρναν περισσότερο χώρο θα έμεναν και πιο έντονα στην μνήμη. Γιατί -να πω την αμαρτία μου- αρκετές ιστορίες, ενώ μου άρεσαν, χάθηκαν γρήγορα από τη μνήμη μου. Αυτό που μένει είναι κυρίως η ατμόσφαιρα και η γενική αίσθηση ότι διάβασες κάτι πραγματικά καλό, ενδιαφέρον και διαφορετικό.

ΝΑ ΤΟ ΔΙΑΒΑΣΩ; Ναι. Αλλά μη σε ξεγελάει το σχετικά μικρό μέγεθος του βιβλίου. Θα χρειαστείς συγκέντρωση και αφοσίωση στις ιστορίες για να ακολουθήσεις το ύφος του συγγραφέα.