Αγαθοκλης Αζελης – Στις Μυλοπετρες του Χρονου

Εκδόσεις Μεταίχμιο

Έτος έκδοσης: 2022

Σελίδες: 123

ΣΥΝΟΨΗ

Τρεις γενιές ανθρώπων της επαρχίας περιγράφονται σε μια σειρά διηγημάτων. Από την βλάχικη κοινότητα της Μηλιάς Μετσόβου μέχρι τις εσωτερικές μετακινήσεις, δυσκολίες, έγνοιες και καθημερινά ζητήματα απασχολούν τους χαρακτήρες που τα βιώνουν και αναδεικνύουν μια εποχή περασμένη, μα διαρκώς παρούσα στις αφηγήσεις.

----------------------------

Το βιβλίο Στις Μυλόπετρες του Χρόνου εκδόθηκε τον Οκτώβρη του 2022. Ξεκινώντας το νέο βιβλίο του Αγαθοκλή Αζέλη είχα την εντύπωση ότι θα διάβαζα μια συλλογή διηγημάτων. Στις πρώτες σελίδες κατάλαβα ότι υπάρχει ένα θεματικό πλαίσιο και ότι όλα τα διηγήματα έχουν ένα κοινό σημείο αναφοράς. Ολοκληρώνοντάς το όμως αναθεώρησα: περισσότερο είναι μια σπονδυλωτή νουβέλα με πρόσωπα που επανέρχονται σε κάθε κεφάλαιο-διήγημα.

Βλέπουμε λοιπόν πρόσωπα -εικάζω, υπαρκτά όλα τους- σε διάφορες φάσεις και ηλικιακές περιόδους της ζωής τους. Κάπου ανάμεσα στους χαρακτήρες μπορείς να μαντέψεις τον ίδιο τον συγγραφέα και τους οικείους του, καθώς και πλήθος αυτοαναφορικών σημείων. Στο τέλος -εικάζω πάλι- αφήνει την αίσθηση μιας αυτοβιογραφίας με αποσπασματικό χαρακτήρα. Είναι σαν να βλέπεις φωτογραφίες μιας ζωής – a slice of life στην κινηματογραφική γλώσσα.

Τα διηγήματα είναι περίπου δύο σελίδων (χονδρικά, υπολογίζω, λίγο πάνω από 500 λέξεις έκαστο) και τοποθετούνται με μια άτυπη χρονολογική σειρά. Μαζί με τα πρόσωπα και τους χαρακτήρες αλλάζει μαζί τους και μια ολόκληρη κοινωνία. Η εξέλιξη είναι εμφανής από σελίδα σε σελίδα, η τεχνολογία έστω και διστακτικά μπαίνει στις ζωές των χαρακτήρων, η αστικοποίηση επίσης, ενώ δεν παραλείπονται και σημαίνοντα ιστορικά γεγονότα που υπάρχουν ως φόντο και διαμορφώνουν έμμεσα τις εξελίξεις.

Οπότε το ηθογραφικό στοιχείο υπάρχει σε σωστές δοσολογίες. Παράλληλα, δίνεται η αίσθηση (και η αισθητική) μιας άλλης εποχής, που μοιάζει μακρινή, αλλά δεν είναι. Είναι η εποχή των πατεράδων και των παππούδων μας. Με τα προβλήματα, τις δυσκολίες της και τις συνήθειές της.

Η γλώσσα είναι λιτή και ρέουσα χωρίς λογοτεχνικά φτιασίδια, αλλά κάθε λέξη είναι επιλεγμένη με προσοχή. Αραιά υπάρχουν και λέξεις/φράσεις της βλάχικης, μια γλώσσα γνωστή στους παλιότερους και εύχρηστη σε περιοχές όπως η Μηλιά Μετσόβου, όπου εκτυλίσσεται ένα μεγάλο μέρος της ιστορίας.

Διαβάζεται λοιπόν εύκολα - δεδομένης αφενός της μικρής έκτασης των διηγημάτων και αφετέρου του νήματος που τα συνδέει διαβάζεται μια κι έξω. Για διαφορετικούς λόγους ξεχωρίζω την Βάγγιω, τον Τελευταίο Κόλα και την Κυρία Σύνα.

ΝΑ ΤΟ ΔΙΑΒΑΣΩ; Ναι. Αν το δεις από ψηλά, αφηγείται την ιστορία μιας αληθινής ζωής, όπως την βίωναν πραγματικοί άνθρωποι και έχει την οσμή μιας άλλης εποχής.