Rudyard Kipling – Αν―

Τίτλος πρωτότυπου: Rudyard Kipling – If- (1910)

Εκδόσεις Οξύ

Μετάφραση: Πέλος Τσιάρας

Έτος ελληνική έκδοσης: 2014 (2020)

Σελίδες: 32

ΣΥΝΟΨΗ

Ο Ράντγιαρντ Κίπλινγκ γράφει μια σειρά από συμβουλές στον γιο του για να ευτυχήσει στη ζωή του, για να γίνει Άνθρωπος σωστός.

---------------------

Ο Κίπλινγκ είναι ο νεότερος βραβευμένος με Νόμπελ λογοτέχνης, αφού τιμήθηκε το 1907 σε ηλικία μόλις 42 ετών. Παράλληλα, έγινε ο πρώτος αγγλόφωνος συγγραφέας που πήρε το βραβείο. Είναι κυρίως γνωστός για το ποίημα Αν και φυσικά για τον Μόγλη (με Το Βιβλίο της Ζούγκλας).

Ο Κίπλινγκ, εκτός από αναγνωρισμένη, αποτελεί και αμφιλεγόμενη προσωπικότητα. Έχει συχνά υποστηριχτεί ότι ήταν ένθερμος οπαδός του ιμπεριαλισμού και την αποικιοκρατίας. Έχοντας περάσει αρκετό διάστημα στη Νότια Αφρική επικρίθηκε ότι τάχθηκε υπέρμαχος του χρέους του λευκού ανθρώπου (white man’s burden), δόγμα που χρησιμοποίησαν νωρίτερα οι Ευρωπαίοι αποικιοκράτες. Το εμβληματικό πλέον Αν είναι ένα σύντομο ποίημα με παραινέσεις προς τον γιο του, τον οποίο έχασε τελικά το 1915 κατά τον Α’ Παγκόσμιο Πόλεμο σε ηλικία 18 ετών. Αργότερα ο Κίπλινγκ θα γράψει: “αν ρωτήσουν γιατί πεθάναμε, πείτε τους επειδή οι πατέρες μας είπαν ψέματα”.

Επίσης, ο Κίπλινγκ φέρεται να ήταν Ελευθεροτέκτονας και μέλος της Στοάς Ελπίδας κι Εγκαρτέρησης του Πακιστάν, όπου μάλιστα πήρε μια σειρά από αξιώματα. Τέλος, η χρήση της σβάστικας σε εκδόσεις των βιβλίων του δεν έχει καμία σχέση με τους ναζί, αλλά απεικονίζει το ινδικό σύμβολο του ήλιου και την καλοτυχίας. Άλλωστε, δεν θα μπορούσε να έχει άλλες προεκτάσεις, καθώς ο Κίπλινγκ είναι προγενέστερος κι όταν τελικά η σβάστικα χρησιμοποιήθηκε από το Ράιχ, ο ίδιος ο Κίπλινγκ απαίτησε να μην τυπώνεται πια στα βιβλία του.

Το Αν είναι ένα αισιόδοξο ποίημα με μια σειρά από παραινέσεις και προϋποθέσεις. Συνδέεται κατά κάποιον τρόπο με την στωική φιλοσοφία της ελληνιστικής εποχής και την ευδαιμονία. Οι στίχοι του Κίπλινγκ έχουν μια αφοπλιστική ειλικρίνεια και ουσία μέσα στην απλότητά τους. Πρόκειται για συμβουλές που αν όλοι τις ακολουθούσαμε θα ήμασταν καλύτεροι άνθρωποι και θα απολαμβάναμε μεγαλύτερη εσωτερική ηρεμία. Στην πραγματικότητα κάνει μέσα σε λίγους στίχους αυτό που επιχειρούν να κάνουν πολλά βιβλία αυτοβελτίωσης και inspirational video.

Πλέον το Αν είναι δημοφιλέστατο και κλασικό. Θα το βρεις σε έντυπη, ηλεκτρονική, οπτικοακουστική μορφή, από βίντεο στο youtube μέχρι και σε κριτήρια αξιολόγησης στην Έκθεση. Το ποίημα προφανώς μπορείς να το βρεις στο διαδίκτυο με μια απλή αναζήτηση. Εκτός λοιπόν από την έντυπη, χρήσιμη για αρχειακούς λόγους, εκδοχή, στη συγκεκριμένη έκδοση (Οξύ) περιλαμβάνεται και εικονογράφηση από τον Βασίλη Ευθυμιάκο. Η εικονογράφηση, την οποία βρήκα πολύ εύστοχη, συνοδεύει κάθε στίχο ανά σελίδα. Απλά σχέδια, στα οποία ο άνθρωπος είναι ο κύκλος στο κέντρο κι όλα συμβαίνουν γύρω του μέχρι την τελευταία σελίδα.

Στα θετικά βάζω και τη μετάφραση που είναι σύγχρονη και προσαρμοσμένη στο σήμερα με σκοπό να κάνει πιο εύληπτο και πιο ευρύ το περιεχόμενο του ποιήματος (και τους αποδέκτες του).

ΝΑ ΤΟ ΔΙΑΒΑΣΩ; Ναι. Και δώσε του χρόνο, διάβασέ το προσεκτικά και στάσου σε κάθε στίχο.