Εθνικό Θέατρο - (Αριστοφάνους) Λυσιστράτη
Σκηνοθεσία: Οδυσσέας Παπασπηλιόπουλος
Βοηθός Σκηνοθέτη: Αναστασία Στυλιανίδη
Σκηνικά/Κοστούμια: Άγγελος Μέντης
Μουσική: Κατερίνα Πολέμη
Κίνηση: Αμάλια Μπένετ
Φωτισμοί: Νίκος Βλασόπουλος
Διανομή (αλφαβητικά): Πάρης Αλεξανδρόπουλος, Μάνος Βαβαδάκης, Βίκυ Βολιώτη, Στεφανία Γουλιώτη, Βαγγέλης Δαούσης, Δάφνη Δαυίδ, Στέλιος Ιακωβίδης, Γιάννης Κότσιφας, Νεφέλη Μαϊστράλη, Γιώργος Ματζιάρης, Ελπίδα Νικολάου, Αγορίτσα Οικονόμου, Ελευθερία Πάγκαλου, Βασίλης Παπαδημητρίου, Κατερίνα Πατσιάνη, Βίκυ Σταυροπούλου, Αναστασία Σφενδυλάκη, Νίκος Ψαρράς.
ΣΥΝΟΨΗ
Είκοσι χρόνια μετά την έναρξη του πελοποννησιακού πολέμου, η Αθήνα και η Σπάρτη συνεχίζουν έναν πόλεμο χωρίς τέλος. Οι ανθρώπινες απώλειες και οι καταστροφές και από τις δύο πλευρές είναι οδυνηρές και κάθε απόπειρα ανακωχής αποτυγχάνει. Η Αθηναία Λυσιστράτη όμως δεν απελπίζεται και προτείνει ένα ανορθόδοξο σχέδιο για την παύση των εχθροπραξιών. Μαζί με τη Λαμπιτώ, την επικεφαλής των γυναικών της Σπάρτης, κηρύσσουν καθολική αποχή των γυναικών από το σεξ με στόχο να οδηγήσουν τους άντρες των δύο αντιμαχόμενων πλευρών σε συνθηκολόγηση. Η ειρήνη είναι θέμα χρόνου και θα κάνει την εμφάνισή της με τη μορφή μιας γυναίκας, της Συμφιλίωσης.
Το είχαμε πει και πέρυσι τέτοιον καιρό: μια παράσταση στην Επίδαυρο είναι εμπειρία. Έτσι, και φέτος βρεθήκαμε στο αρχαίο θέατρο της Επιδαύρου και παρακολουθήσαμε την παράσταση Λυσιστράτη του Αριστοφάνη σε σκηνοθεσία Οδυσσέα Παπασπηλιόπουλου.
Λίγο πριν το τέλος της παράστασης έρχονται οι πρώτες σκέψεις για το τι μας άρεσε τι όχι, για το πώς μας φάνηκαν κάποιες παρεμβάσεις του σκηνοθέτη και ποια γεύση μας άφησε γενικά η παράσταση. Είχαμε κάποιες ενστάσεις, αλλά σε γενικές γραμμές ήταν μια μαγική βραδιά σ’ αυτόν τον ιερό θεατρικό χώρο.
Πέραν της παράστασης αυτής καθεαυτής επικεντρωνόμαστε κάπου αλλού. Εκεί που έρχεται η στιγμή που όλα αλλάζουν. Εκεί που καταλαβαίνεις την πραγματική έννοια του θεάτρου και γιατί ήταν ανούσια όσα σκεφτόμασταν μέχρι εκείνη την ώρα. Ο Οδυσσέας Παπασπηλιόπουλος, στην πρώτη του απόπειρα στο ανοιχτό θέατρο, ξεφεύγει από το κείμενο -όπως ξέφυγε πολλές φορές κατά τη διάρκεια της παράστασης- και αποφασίζει να αφιερώσει το τελευταίο δεκάλεπτο της παράστασης στην έννοια-αρετή της συμφιλίωσης.
Μέσα από ένα σκηνοθετικό παιχνίδι που γινόταν καθ’ όλη της διάρκεια της παράστασης (που περιελάμβανε συνεχείς παρεμβάσεις του σκηνοθέτη, ψεύτικους τσακωμούς-παρεξηγήσεις μεταξύ των ηθοποιών και άλλων συντελεστών κλπ) ο σκηνοθέτης δίνει το λόγο στους ηθοποιούς ώστε να αναπτύξουν την έννοια της συμφιλίωσης, να μιλήσουν καθαρά για τις συγγνώμες που δεν είπαν σε οικείους τους, για τους φόβους και τις έγνοιες της καθημερινότητας, για τα μικρά και μεγάλα που αφήνουν πίσω για χάρη της τέχνης. Όλα αυτά κοιτώντας 10.000 θεατές στα μάτια, δίχως σενάριο, δίχως μουσική και με μόνη κάλυψη για τους ηθοποιούς την σχεδόν ιεροτελεστική σιωπή που επικρατεί σε κάθε παράσταση της Επιδαύρου.
Κι εκεί έρχεται η σειρά του σκηνοθέτη να μας μιλήσει για την ανασφάλεια, το άγχος και τη γεμάτη φόβους ζωή του. Τότε ακριβώς μέσα από τη στάση του Οδυσσέα Παπασπηλιόπουλου, η θεατρική τέχνη έρχεται και μας ρίχνει μια σφαλιάρα. Ένας σκηνοθέτης που σχεδόν ντρέπεται να κοιτάξει το κοινό, που στέκεται πίσω από τους ηθοποιούς και τους χειροκροτεί με πάθος, που σχεδόν δυσκολεύεται να βγει μπροστά, όταν όλοι οι συντελεστές τον σπρώχνουν ώστε να απολαύσει το χειροκρότημα του κοινού. Ένας σκηνοθέτης που τιμά την τέχνη του. Ακόμα και τη στιγμή που όλη η Επίδαυρος χειροκροτεί με πάθος ο συμπαθέστατος Παπασπηλιόπουλος σκέφτεται τα λάθη που ίσως έκανε, σκέφτεται τους φόβους του και τον τρόπο με τον οποίο άγγιξε το έργο του Αριστοφάνη.
Δε φοβάσαι, Οδυσσέα Παπασπηλιόπουλε. Όχι σήμερα. Φοβούνται αυτοί που μένουν σε απόσταση ασφαλείας κριτικάροντας τους άλλους. Φοβούνται αυτοί που περνούν περισσότερη ώρα σε συνεντεύξεις και φωτογραφίσεις παρά στην επεξεργασία του έργου και τη δουλειά. Φοβούνται αυτοί που δεν αγχώνονται, γιατί ξέρουν πως ό,τι και να γίνει θα αποθεωθούν. Αυτοί που μένουν στάσιμοι. Αυτοί που δεν ανακατεύουν την τράπουλα. Κι αυτοί που για χάρη της επιτυχίας βάζουν λυτούς και δεμένους ώστε να μπορέσουν να επιβιώσουν.
Το να παρουσιάσεις μια αρχαία κωμωδία στην Επίδαυρο θέλει δουλειά, μόχθο, θεατρική αντίληψη, ταπεινότητα και πολλά ακόμα. Στο μυαλό μου, όταν σκέφτομαι μια θεατρική παράσταση, αυτό ακριβώς μου έρχεται στο μυαλό: ένας σκηνοθέτης που έδωσε αυτό που είχε (όχι παραπάνω) στην ψυχή του, να στέκεται πίσω από τους ηθοποιούς και να τους χειροκροτεί. Δε σκέφτομαι ούτε κινήσεις εντυπωσιασμού, ούτε ωραίες φωτογραφίες. Σκέφτομαι έναν σκηνοθέτη με το κεφάλι σκυμμένο και τα μάτια του να φωνάζουν “συμφιλίωση – ειρήνη – σεβασμός – αλληλεγγύη – ισότητα – δικαιοσύνη”. Ίσως αυτό να είναι το αντιπολεμικό μήνυμα του έργου. Ίσως έτσι να είναι ο θεατρικός λόγος: είτε μέσα από τη σιωπή είτε μέσα από τα κείμενα των αρχαίων, να φωνάζει ειρήνη.
Και λίγα λόγια για την παράσταση.
Δε θα σταθώ στη Βίκυ Σταυροπούλου, που ήταν εξαιρετική όπως περιμέναμε, αλλά στο σύνολο του θιάσου. Όλη η ομάδα απέδωσε όμορφα με ερμηνείες κομμένες και ραμμένες στα μέτρα του καθενός. Αξίζει όμως να σημειωθεί ξέχωρα η ερμηνεία του Σπαρτιάτη, Στέλιου Ιακωβίδη, ο οποίος απήγγειλε ένα αρχαίο κείμενο με λατινική προφορά, χωρίς να χάσει ούτε ένα γράμμα για αρκετές σελίδες κειμένου. Φυσικά έβγαλε άφθονο γέλιο και διακόπηκε μέχρι και η παράσταση από το χειροκρότημα.
Βέβαια,
ο σκηνοθέτης ξέφυγε
αρκετά πολύ από το αρχικό
κείμενο του Αριστοφάνη. Και ναι, οι
διακοπές κατά τη διάρκεια του έργου
(σαν σε πρόβα) ήταν μια πρωτοτυπία, η
οποία όμως κούρασε και έβγαζε τον θεατή
εκτός κλίματος. Οι παρεμβάσεις θα
μπορούσαν να είναι λιγότερες, αλλά
συνέβαλλαν στην ενίσχυση του τελευταίου
κομματιού της παράστασης. Κατά τ’ άλλα,
έξυπνη η ιδέα με τους κρατήρες στο
έδαφος, αλλά γενικότερα η αισθητική στο
οπτικό κομμάτι της παράστασης ήταν κάτω
του μετρίου και ξένιζε αρκετά. Το χειροκρότημα πάντως το κέρδισε.
σχετικές αναρτήσεις
Σχόλια
Δημοσίευση σχολίου