Poe Toaster: ο πιστός θαυμαστής του Edgar Allan Poe

Ο θάνατος του Edgar Allan Poe

Ο Edgar Allan Poe χαρακτηρίστηκε ο πατέρας της λογοτεχνίας μυστηρίου και ο άρχοντας του μακάβριου. Έζησε μια σύντομη, μα πολυτάραχη ζωή, γεμάτη πάθη και σκαμπανεβάσματα. Το ίδιο μυστηριώδης στάθηκε κι ο θάνατός του.

Το 1849, κι ενώ αντιμετώπιζε σοβαρά προβλήματα αλκοολισμού, θα ταξίδευε στην Φιλαδέλφεια για να συναντήσει την ποιήτρια Λέον Λάουντ για την επιμέλεια μιας έκδοσης. Στον πρώτο σταθμό του ταξιδιού του, στη Βαλτιμόρη, ήταν ήδη πολύ μεθυσμένος. Εκεί εξαφανίστηκε και εντοπίστηκε πέντε μέρες αργότερα στο κατώφλι μιας ταβέρνας από έναν περαστικό. Μάλιστα, βρισκόταν σε παραληρηματική κατάσταση, η οποία συνεχίστηκε και τις επόμενες ημέρες. Από εκεί μεταφέρθηκε στο νοσοκομείο. Καθ’ όλη τη διάρκεια της ολιγοήμερης νοσηλείας του αδυνατούσε να εξηγήσει πώς βρέθηκε σε αυτή τη κατάσταση. Πιστεύεται ότι τα ρούχα που φορούσε δεν ήταν καν δικά του, ενώ την τέταρτη νύχτα επαναλάμβανε διαρκώς το όνομα Reynolds. Πέθανε στις 7 Οκτωβρίου 1849.

Ο θάνατός του παρέμεινε μυστήριο, καθώς δεν υπάρχει κανένα πιστοποιητικό θανάτου ή άλλο επίσημο έγγραφο. Αν κι έχουν αναφερθεί πολλές πιθανές αιτίες, όπως σύφιλη, δηλητηρίαση ή λύσσα, εν τούτοις πιθανότερη αιτία θανάτου ήταν το αλκοόλ. Η ταφή του έγινε πρόχειρα στη Βαλτιμόρη, στο νεκροταφείο Westminster Hall, στις 8 ή 9 Οκτωβρίου. Η νεκρολογία που δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα New York Tribune υπογεγραμμένη από κάποιον Ludwig έγραφε σχεδόν ειρωνικά: “O Edgar Allan Poe είναι νεκρός. Πέθανε στη Βαλτιμόρη προχθές. Η ανακοίνωση αυτή θα τρομάξει αρκετούς, αλλά λίγοι θα νιώσουν θλίψη για το γεγονός”. Αργότερα, αποκαλύφθηκε ότι ο Ludwig ήταν ο εκδότης και κριτικός Rufus γνωστός για την αντιπαλότητά του με τον Poe (παρόλα αυτά, μετά τον θάνατό το ανέλαβε την επανέκδοση των έργων του). Στις 12 Οκτωβρίου του 2009 έγινε ξανά η κηδεία του Edgar Allan Poe με ομοίωμα στη Βαλτιμόρη, για να αποδοθούν τιμές στον μεγάλο συγγραφέα.

Poe Toaster: ο μυστηριώδης θαυμαστής

Γύρω στο 1930 έκανε την εμφάνισή του ο λεγόμενος Poe Toaster, που ελεύθερα σημαίνει “αυτός που κάνει πρόποση στον Poe”. Κάθε χρόνο τις πρώτες πρωινές ώρες ανήμερα των γενεθλίων του Poe, στις 19 Ιανουαρίου, μια μυστηριώδης φιγούρα (μάλλον άντρας) ντυμένη στα μαύρα με καπέλο και λευκό φουλάρι ή κασκόλ επισκεπτόταν τον τάφο κρατώντας ένα μπαστούνι με ασημένια λαβή. Αφού έκανε μια πρόποση στη μνήμη του Poe με ένα ποτήρι κονιάκ Martell, άφηνε το υπόλοιπο μπουκάλι στον τάφο, καθώς επίσης και τρία κόκκινα τριαντάφυλλα στην ίδια πάντα διάταξη κι έφευγε μέσα στο σκοτάδι. Συχνά άφηνε πίσω ένα σημείωμα με ένα απλό μήνυμα, όπως “Edgar, δεν σε έχω ξεχάσει”.

Η φωτογραφία του περιοδικού Life (1990)

Αν και πολλοί ήταν μάρτυρες του γεγονότος μέσα στα χρόνια, ουδέποτε θέλησαν να διακόψουν την μυσταγωγία. Στέκονταν και κοιτούσαν διακριτικά από μακριά. Αυτή η μικρή τελετουργία διαδόθηκε από στόμα σε στόμα ήδη από τη δεκαετία του 1930 και εμφανίστηκε στον τύπο τη δεκαετία του 1950. Μόλις το 1990 δημοσιεύτηκε και σχετική φωτογραφία από τον άνθρωπο που φέρεται να τηρούσε ευλαβικά την ίδια διαδικασία για τόσες δεκαετίες. Αρκετές από τις φιάλες κονιάκ εκτίθενται πλέον στο Μουσείο Edgar Allan Poe. Να σημειωθεί βέβαια ότι σε κανένα έργο του Poe δεν αναφέρεται το κονιάκ.

Το 1993 το σημείωμα που αφέθηκε στον τάφο έγραφε “ο πυρσός θα μεταβιβαστεί” (“The torch will be passed”), προμηνύοντας έτσι ότι η παράδοση θα συνεχιστεί. Πράγματι, στο σημείωμα του 1999 αναφερόταν ότι ο αρχικός επισκέπτης είχε πεθάνει τον προηγούμενο χρόνο κι ότι το τελετουργικό θα συνεχιστεί από κάποιον “γιο”. Όντως, μάρτυρες έλεγαν ότι η τωρινή φιγούρα ταίριαζε σε πιο νέο σε ηλικία άνθρωπο. Μάλιστα, το 2006 έγινε (η μοναδική) προσπάθεια επέμβασης από μια ομάδα ανθρώπων που επεχείρησαν να συλλάβουν τον μυστηριώδη άνθρωπο και να ταυτοποιήσουν τα στοιχεία του.

Ωστόσο, ο νεαρός συνεχιστής της παράδοσης δεν ήταν εξίσου αφοσιωμένος. Συχνά τα μηνύματα που άφηνε ήταν διφορούμενα και διχαστικά. Για παράδειγμα, το 2001 τοποθετούνταν σχετικά με το ντέρμπι του αμερικανικού ποδοσφαίρου της τοπικής ομάδας Baltimore Ravens (το Raven προς τιμήν του πασίγνωστου έργου του Poe) με τους New York Giants και μάλιστα εξέφραζε μια προφητεία εναντίον της ομάδας της Βαλτιμόρης (για την ιστορία: η προφητεία δεν έπιασε – η Βαλτιμόρη κέρδισε 34-7). Αντίστοιχα, στο σημείωμα του 2004 έγραφε: “Η ιερή μνήμη του Poe και η τελική τοποθεσία ανάπαυσής του δεν είναι το μέρος για γαλλικό κονιάκ. Με μεγάλη επιφύλαξη, αλλά με σεβασμό για την οικογενειακή παράδοση το κονιάκ τοποθετείται. Η μνήμη του Poe θα ζήσει αιωνίως!” (“The sacred memory of Poe and his final resting place is no place for French cognac. With great reluctance but for respect for family tradition the cognac is placed. The memory of Poe shall live for evermore!”), με σαφή τοποθέτηση εναντίον της Γαλλίας, η οποία βρισκόταν τότε σε σύγκρουση με τις ΗΠΑ σχετικά με τις επιθέσεις στο Ιράκ. Το τελευταίο σημείωμα σχεδόν αποκρύφτηκε από τον επιμελητή του μουσείου Poe, Jeff Jerome (η ύπαρξή του αποκαλύφθηκε αργότερα, χωρίς να δοθεί καν το περιεχόμενο στη δημοσιότητα).

Όλα τα παραπάνω αποδεικνύουν ότι ο συνεχιστής της παράδοσης δεν ήταν τόσο προσηλωμένος σ’ αυτή ούτε είδε με σοβαρότητα το όλο τελετουργικό. Ωστόσο, ο Poe Toaster είχε πλέον το δικό του κοινό, το οποίο όμως από το 2010 κι έπειτα μάταια περίμενε να τον δει εν δράσει (στο youtube υπάρχουν πολλά σχετικά βίντεο). Η παράδοση θεωρείται λήξασα, καθώς δεν αφέθηκε κανένα σημείωμα και δεν υπήρξε καμία μαρτυρία για τη συνέχισή της. Ο Jeff Jerome που παρακολουθούσε όλες τις εμφανίσεις του Poe Toaster από το 1976 δήλωσε πως το 2009 θα μπορούσε να είναι ένα λογικό τέλος της μακράς αυτής παράδοσης, καθώς τότε έκλειναν 200 χρόνια από τη γέννηση του Edgar Allan Poe.

Έκτοτε βρέθηκαν αρκετοί μιμητές, αλλά δεν ακολουθούσαν το όλο τυπικό της μυσταγωγίας (εμφανίζονταν μαζικά, σχεδόν φανερά, ακόμη και μέρα κλπ,). Η αναβίωση της παράδοσης ήρθε το 2015, όταν το ινστιτούτο Maryland Historical Society αποφάσισε να συνεχίσει το τελετουργικό, το οποίο είναι πλέον τουριστική ατραξιόν. Μετά από διαγωνισμό αναδείχτηκε ο νέος Poe Toaster, ο οποίος παραμένει ανώνυμος. Το 2016 εμφανίστηκε με την κλασική αμφίεση κι αφού έπαιξε στο βιολί μια εκτέλεση του Dance Macabre του Camille Saint-Säens έκανε την πρόποση, άφησε τα τριαντάφυλλα και αναφώνησε “Cineri gloria sera venit” (“η δόξα έρχεται πολύ αργά”) από το λατινικό επίγραμμα του Μαρτιάλη.

σχετικές αναρτήσεις:

Edgar Allan Poe
Ο Μαύρος Γάτος