Παγκόσμια Ημέρα Βιβλίου

Τι είναι η Παγκόσμια Ημέρα Βιβλίου

Η 23^η Απριλίου έχει καθιερωθεί επίσημα ως Παγκόσμια Ημέρα Βιβλίου, μια συμβολική ημέρα για την ενθάρρυνση στην φιλαναγνωσία και για την χαρά της γνώσης. Στη γιορτή παίρνουν μέρος πάνω από 100 χώρες. Μάλιστα, κάθε χρόνο μια πόλη επιλέγεται ως Παγκόσμια Πρωτεύουσα του Βιβλίου. Μεταξύ άλλων τέτοιες πόλεις ήταν η Μαδρίτη (Ισπανία, 2001), η Αλεξάνδρεια (Αίγυπτος, 2002), το Νέο Δελχί (Ινδία, 2003), η Αμβέρσα (Βέλγιο, 2004), η Μπογκοτά (Κολομβία, 2007), το Άμστερνταμ (Ολλανδία, 2008) και πάει λέγοντας (https://en.wikipedia.org/wiki/World_Book_Capital). Το 2018 πρωτεύουσα μέχρι τον επόμενο Απρίλιο ήταν η Αθήνα. Είναι η μέρα που εκδότες, βιβλιοπώλες, λογοτέχνες και αναγνώστες βρίσκονται επί ποδός.

Πώς προέκυψε η 23^η Απριλίου

Η αρχική ιδέα ανήκει στον Ισπανό συγγραφέα Vicente Clavel Andrés, ο οποίος ήδη από το 1923 σε συνεργασία με τους καταλανούς βιβλιοπώλες γιόρταζε την 7^η Οκτωβρίου προς τιμήν των γενεθλίων του  Miguel de Cervantes. Αργότερα, άρχισε να τιμάται στην Ισπανία η μνήμη του θανάτου του Θερβάντες, δηλαδή η 23^η Απριλίου. Από το 1996 η UNESCO καθιέρωσε την ημέρα αυτή ως Παγκόσμια Ημέρα Βιβλίου.

Το σκεπτικό πίσω από αυτήν την καθιέρωση ήταν ότι η 23^η Απριλίου ήταν μια μέρα που συνέπεσαν πολλά σημαντικά γεγονότα στον χώρο της συγγραφής. Εκτός από τον θάνατο του Θερβάντες ήταν η μέρα θανάτου του William Shakespeare και του Inca Garcilaso de la Vega. Και οι τρεις θάνατοι συνέβησαν στις 23 Απριλίου του 1616. Ωστόσο, η αλήθεια πίσω από αυτή την -ομολογουμένως, ενδιαφέρουσα σύμπτωση- είναι διαφορετική. Η Αγγλία χρησιμοποιούσε  το Ιουλιανό ημερολόγιο, ενώ η Ισπανία το Γρηγοριανό. Επομένως, ο Θερβάντες πέθανε λίγες μέρες πριν τον  Shakespeare.

Η γιορτή στον κόσμο

Στην Ισπανία η παράδοση λέει ότι αυτή την μέρα διαβάζεται ο Δον Κιχώτης του Θερβάντες. Η 23^η Απριλίου ονομάζεται Η Μέρα του Ρόδου (The Day of Rose) ήδη από το 1436, μέρα κατά την οποία γίνονται ανταλλαγές δώρων μεταξύ αγαπημένων (κάτι σαν την Ημέρα του Αγίου Βαλεντίνου). Όσον αφορά στο βιβλίο, ήδη από το 1929 υπήρχε η τάση να ανταλλάζονται βιβλία προς τιμήν του Θερβάντες. Υπολογίζεται ότι μόνο στη Βαρκελώνη διακινούνται πάνω από 500.000 βιβλία αυτή τη μέρα.

Στην Σουηδία γιορτάζεται κανονικά η Παγκόσμια Ημέρα Βιβλίου (Världsbokdagen). Μάλιστα, είναι μια σεβαστή κι αναγνωρισμένη γιορτή. Το 2000 και το 2011 η γιορτή μεταφέρθηκε, καθώς συνέπεσε με το Πάσχα.

Στην Αγγλία τα πράγματα είναι πιο περίπλοκα. Συνήθως η 23^η Απριλίου συμπίπτει με τις σχολικές διακοπές του Πάσχα κι επίσης είναι ήδη μεγάλη εθνική γιορτή (St George's Day). Έτσι, είθισται η Παγκόσμια Ημέρα Βιβλίου να τιμάται η Μέρα την πρώτη Πέμπτη του Μαρτίου. Το ίδιο συμβαίνει σε όλο το Ηνωμένο Βασίλειο.

Στις Ηνωμένες Πολιτείες η Μέρα τιμάται επίσης με εκδηλώσεις κι εκθέσεις βιβλίου, αλλά και πολλά street festivals.

Το ενδιαφέρον στην όλη υπόθεση είναι ότι, ιδίως στην Αγγλία και την Ιρλανδία, η Παγκόσμια Ημέρα Βιβλίου είναι όντως γιορτή. Οι δάσκαλοι ενθαρρύνονται να ντύνονται με πολύχρωμα κοστούμια, ενώ πολλά σχολεία επιλέγουν θεματικές ενότητες και οι μικροί μαθητές ντύνονται ανάλογα (Harry Potter, Willy Wonka, Dennis ο Τρομερός κλπ). Παράλληλα, γίνονται κληρώσεις βιβλίων και θεματικές εκδηλώσεις που οργανώνονται είτε από σχολεία είτε από κοινοτικές και πολιτιστικές ομάδες.

Το 2018 στην Αθήνα

Με κεντρικό σύνθημα Η Αθήνα Γιορτάζει, η πόλη Διαβάζει, το 2018 η ελληνική πρωτεύουσα υποδέχθηκε την Παγκόσμια Ημέρα Βιβλίου. Με προγραμματισμένες πάνω από 250 εκδηλώσεις για την προσεχή χρονιά, η Αθήνα έκανε τα εγκαίνιά της στο Μουσείο της Ακρόπολης με κάθε επισημότητα. Ο πεζόδρομος της Διονυσίου Αρεοπαγίτου το απόγευμα γέμισε κόσμο, μουσική και θεατρικά δρώμενα, μέχρι να ανοίξει στις 22:00 το Ωδείο Ηρώδη του Αττικού για μια εκδήλωση αφιερωμένη στη λογοτεχνία, την ποίηση και τη μουσική (είσοδος δωρεάν). Στην επίσημη γιορτινή έναρξη συμμετείχε και η Βουλή των Ελλήνων φωταγωγώντας το κτίριο της.

Επόμενη Παγκόσμια Πρωτεύουσα του Βιβλίου η Σάρζα των Ηνωμένων Αραβικών Εμιράτων.

Βλέπε περισσότερα https://www.culturenow.gr/athina-2018-pagkosmia-proteyoysa-vivlioy-250-ekdiloseis/

Το πρόγραμμα εκδηλώσεων (pdf) https://athens2018.gr/wp-content/uploads/2018/04/Athens-Partneship.pdf

Η επίσημη ιστοσελίδα http://www.greekbookday.gr/

Δείτε συνολικά το πρόγραμμα εκδηλώσεων http://www.greekbookday.gr/ekdilwseis-category-69.html