Ποιοι ειμαστε
Πριν σας πούμε ποιοι είμαστε και τι
κάνουμε, θα ξεκινήσουμε με μια ιστορία ως εισαγωγή (λίγο μακροσκελή, αλλά
εισαγωγή).
Πολλές φορές τριγυρνώντας σε
βιβλιοπωλεία γοητευόμαστε από την πληθώρα των βιβλίων. Όμως στην πραγματικότητα
αυτά που τελικά τους αφιερώνουμε λίγα δευτερόλεπτα για να τα ψηλαφήσουμε είναι
ελάχιστα. Τα περισσότερα από αυτά κλασικά, αναγνωρισμένα, διαφημισμένα ή απλώς
προσφορές. Αυτό συμβαίνει κυρίως γιατί, όσο και να ψάξεις, δύσκολα θα αγοράσεις
εν τέλει ένα βιβλίο χωρίς να έχεις ακούσει έστω μια κουβέντα γι’ αυτό. Ένα
εντυπωσιακό εξώφυλλο ή ένας ιντριγκαδόρικος τίτλος δεν στέκεται ποτέ αρκετός.
Είναι εκείνη ακριβώς η στιγμή που θες να έρθει αυτός ο πάνσοφος υπάλληλος ή
βιβλιοπώλης να σου πει την γνώμη του. Κάποιες φορές δεν έρχεται ποτέ, κάποιες
άλλες δεν είναι πάνσοφος… Όχι σπάνια, η βοήθεια περιορίζεται σε ένα τυπικό
«ό,τι υπάρχει σε εκείνα τα ράφια». Και να πεις ότι ψάχναμε μια εμπεριστατωμένη
κριτική ή μια βαθειά ανάλυση… Ένα «διάβασέ το, αν σου αρέσει το είδος» ή «εγώ
το βαρέθηκα στις πρώτες 50 σελίδες» μπορεί και να αρκούσε.
Γιατί, εξάλλου, άλλο το «ωραίο βιβλίο»
κι άλλο το «μου άρεσε αυτό το βιβλίο». Η διαφορά έγκειται στο ότι ο καθένας
έχει διαφορετικό γούστο, διαφορετικές καταβολές, διαφορετικές εμμονές. Κι
ευτυχώς η βιομηχανία του βιβλίου σήμερα παρέχει με τον έναν ή με τον άλλον
τρόπο άφθονο υλικό για τον καθέναν.
Αν χίλιοι διαφορετικοί άνθρωποι
διαβάσουν ένα βιβλίο, τότε έχουμε χίλια διαφορετικά βιβλία, είπε ο Ρωσος σκηνοθέτης Ταρκόφσκι. Κάπως έτσι μια
κριτική για ένα βιβλίο δεν είναι ποτέ απολύτως αντικειμενική. Πάνω σε αυτή τη
λογική βασίστηκε αυτό το blog. Χωρίς να
διεκδικεί δάφνες αυθεντίας ή επιστημονική γνώση. Γι’ αυτό δεν θα προτείνουμε
ούτε θα απορρίψουμε. Είμαστε εδώ για να μιλήσουμε ελεύθερα, να επικοινωνήσουμε
την προσωπική μας γνώμη, την επίγευση και μόνο που μας άφησε ένα βιβλίο ή μια
ταινία. Να απαντήσουμε χωρίς να μας ρωτήσουν.
Ωστόσο,
δεν διαβάζουμε όσο θέλουμε. Διαβάζουμε όμως όσο μπορούμε κι όσο προλαβαίνουμε. Γιατί
πάντα υπάρχει ένα βιβλίο δίπλα, στο κομοδίνο μας. Γιατί δεν ξεχνούμε την
μυρωδιά ενός καινούργιου βιβλίου. Βέβαια, σε όλους μας άρεσε ένα βιβλίο που
ντρεπόμαστε να το πούμε στους φίλους μας. Κι αντίστοιχα, όλοι κάποια στιγμή
κρατήσαμε μέσα μας τη σκέψη «μα καλά, πώς άρεσε αυτό;» για κάποιο κλασικό
βιβλίο.
Όμως,
γιατί να μας διαβάσει κάποιος; Εδώ το πράγμα δυσκολεύει. Αλλά θα προσπαθήσουμε.
Όταν κάποιος βλέπει ποδόσφαιρο, παθιάζεται και συζητά για την ομάδα του. Όταν
ασχολείται με την πολιτική, συγχρωτίζεται με ομοϊδεάτες του ή τσακώνεται με
άλλους. Επομένως, τι πιο λογικό, όταν κάποιος ενδιαφέρεται για την λογοτεχνία,
να θέλει να εξωτερικεύει την σκέψη του; Και για να το κάνουμε και λίγο πιο
βαθύ: σε μια εποχή που το πνεύμα φθίνει και η ανάγνωση περιχαρακώνεται σε όλο
και πιο κλειστούς τοίχους, κάθε συζήτηση για το βιβλίο επεκτείνει την γνώση. Και
η γνώση είναι ρωγμή σε ένα κλειστό σχήμα. Και ακολούθως, κάθε ρωγμή είναι ένα
βήμα πιο κοντά στην απελευθέρωση του πνεύματος και της φαντασίας.
Κι ακόμα δεν είπαμε ποιοι είμαστε. Ας πούμε λοιπόν
πρώτα τι κάνουμε εδώ, δηλαδή τι είναι το bookery’s (τον
υπέρτιτλό μας «τα θαύματα στην χώρα της
Αλίκης» θα τον πιάσουμε σε δεύτερη φάση). Η λέξη bookery απαντάται επίσημα για πρώτη φορά το 1798 για να
περιγράψει τον χώρο που φιλοξενούνται συγκεντρωμένα βιβλία ή το βιβλιοπωλείο.
Από την άλλη, bakery είναι ο φούρνος, το αρτοποιείο. Ε εμείς είμαστε
μάλλον κάτι ανάμεσα. Αλλά ας πάμε λίγο ανάποδα.
Τι δεν
είναι το bookery’s
Δεν είναι ιστότοπος
κριτικής (κι ούτε ενδιαφέρεται να γίνει), εφόσον τα αναγνώσματα κι εν τέλει το
γούστο διαμορφώνονται από πολυεπίπεδους παράγοντες, ώστε ο καθένας να
αντιλαμβάνεται διαφορετικά αυτό που διαβάζει.
Δεν έχει «εξειδίκευση». Που σημαίνει ότι δεν κατέχει την απόλυτη αλήθεια ούτε έχει περισσότερες γνώσεις από τον μέσο αναγνώστη.
Δεν είναι επαγγελματική δραστηριότητα. Ή όπως αλλιώς μπορεί να λέγεται αυτό που αποφέρει οικονομικό ή οποιοδήποτε άλλο υλικό κέρδος που να σχετίζεται με αγοραπωλησίες κλπ. ΟΚ, μπορεί να θέλουμε να ήμασταν βιβλιοπώλες ή ακόμη καλύτερα, συγγραφείς. Δεν είμαστε.
Δεν διεκδικεί τίτλους αυθεντίας ή παντογνωσίας. Διότι δεν εκφράζει παρά μια σύντομη, υποκειμενική γνώμη. Ίσως κι εφήμερη, αφού πάντα υπάρχει και μια δεύτερη ανάγνωση.
Δεν κρίνει την ποιότητα και την αξία κανενός, με την έννοια ότι δεν διαχωρίζει τα αναγνώσματα σε ποιοτικά και μη, «καλά» ή «κακά» κ.ο.κ.
Τι είναι
τελικά το bookery’s
Είναι ένα
ευχάριστο χόμπι, αφού μας αρέσει (και) αυτό που κάνουμε.
Είναι πίστη στην ιδέα ότι ο άνθρωπος πρέπει να μεταρσιωθεί πνευματικά και να γνωρίσει νέα πράγματα μέσω ενός ωραίου βιβλίου, να ταξιδέψει, να συγκινηθεί, να προβληματιστεί και να ονειρευτεί. Να βρει τον εαυτό του μέσα σε ένα καλογραμμένο βιβλίο.
Είναι μια παρέα ανθρώπων που αγαπούν το βιβλίο σε μια εποχή που φθίνει παρασέρνοντας τον άνθρωπο να υπεραπλουστεύσει το παραμικρό και να είναι πιο τεμπέλης από όσο φαίνεται.
Είναι υποκειμενικότητα, ώστε να μπορούμε να πούμε την γνώμη μας, που μπορεί να είναι λάθος, παρωχημένη ή επιφανειακή. Αλλά είναι γνώμη μας.
Και τέλος αποτελείται από Αναγνώστες. Που σημαίνει ότι διαβάζουμε 10 πράγματα, σκεφτόμαστε άλλα 5 και συζητάμε τα 2.
Φυσικά, θέλουμε να μεγαλώσουμε την παρέα. Πράγμα που σημαίνει ότι
οποιαδήποτε πρόταση, παρατήρηση ή κριτική όχι μόνο μπορεί να συμπεριληφθεί,
αλλά είναι επιθυμητή (για να μην πούμε, αναγκαία). Γιατί όσο ωραίο μπορεί να
είναι ένα βιβλίο, το ίδιο ωραίο είναι και μια παρέα ανθρώπων που επικοινωνούν και
συζητούν σχετικά με αυτό το βιβλίο. Ας διαδώσουμε λοιπόν ένα
καλό βιβλίο ή μια ενδιαφέρουσα ταινία. Ας μιλήσουμε για την φιλαναγνωσία. Γιατί
πριν από όλα το έχουμε ανάγκη εμείς οι ίδιοι.
Σχόλια
Δημοσίευση σχολίου