David Malouf – Λυτρα

Πρωτότυπος τίτλος: David Malouf – Ransom (2009)

Εκδόσεις Πατάκη

Μετάφραση: Χίλντα Παπαδημητρίου

Έτος ελληνικής έκδοσης: 2011

Σελίδες: 238

ΣΥΝΟΨΗ

Ο Αχιλλέας αρνείται να επιστρέψει στην μάχη απέναντι στους Τρώες κι ο Πάτροκλος τον πείθει να του δώσει την πανοπλία του. Όταν ο Πάτροκλος πέφτει νεκρός από τα χέρια του Έκτορα, ο Αχιλλέας αποφασίζει να πάρει εκδίκηση. Σκοτώνει τον Έκτορα και σκυλεύει το πτώμα του. Ο Πρίαμος πρέπει τώρα να παρακαλέσει ώστε να του δοθεί πίσω ο νεκρός γιος του. Ένα μυθολογικό επεισόδιο της Ιλιάδας ζωντανεύει εδώ από τον Ντέιβιντ Μαλούφ.

-----------------------------------

Το έχω ξαναγράψει: από ό,τι έχω διαβάσει κι από όσα θα διαβάσω, η Ιλιάδα έχει ξεχωριστή θέση. Είναι η πληρέστερη και η πιο ανθρώπινη ιστορία που στήθηκε πάνω σε ένα βαθειά φιλοσοφικό και υπαρξιακό υπόβαθρο. Δεδομένης αυτής της προτίμησής μου διαβάζω και την περιφερειακή εκδοτική κίνηση. Τέτοιο είναι και τούτο το μικρό μυθιστόρημα.

Ο Μαλούφ αξιοποιεί το υλικό του Τρωικού κύκλου και φτιάχνει μια δική του ιστορία. Ξεκινά από τα μέσα της Ιλιάδας. Ο Πάτροκλος έχει ήδη σκοτωθεί κι ο νεκρός Έκτορας βρίσκεται στα χέρια του Αχιλλέα. Το μεγαλύτερο μέρος του βιβλίου καλύπτει η απόφαση και το ταξίδι του Πρίαμου προς το στρατόπεδο των Μυρμιδόνων, ώστε να ζητήσει πίσω το νεκρό σώμα του γιου του.

Η ιστορία είναι γνωστή. Ο Μαλούφ προσθέτει υλικό, επεισόδια και χαρακτήρες. Μένει πιστός στην βασική γραμμή, αλλά αλλάζει διαλόγους, επιμηκύνει γεγονότα της πλοκής και στρέφει το βλέμμα κυρίως προς τον Πρίαμο – κι ο Όμηρος έπλασε τον χαρακτήρα του Πρίαμου με πολλή αγάπη.

Η γραφή του Μαλούφ είναι εξαιρετική, έχει λυρισμό και πλούσιο εικονοπλαστικό λόγο. Αραιά και που προσθέτει ένα φιλοσοφικό ή διδακτικό σχόλιο. Ωστόσο, το τρίτο κεφάλαιο τραβάει πολύ και κάπου κάνει κοιλιά – αν και η ιστορία του αμαξά είναι όντως ενδιαφέρουσα (δημιούργημα του συγγραφέα – δεν υπάρχει στην Ιλιάδα). Κι ενώ έχει τραβήξει πολύ η διαδρομή προς την σκηνή του Αχιλλέα, η αλληλεπίδραση των δύο ανδρών είναι εν τέλει σύντομη και διεκπεραιωτική. Με άλλα λόγια, στο δεύτερο μισό, παρά κάποιες δυνατές στιγμές, το βιβλίο με έχασε όσο χανόμουν κι εγώ σε μια πλοκή που πήγαινε για λίγο σημειωτόν.

Κρατάω όμως ως βασικό στοιχείο του βιβλίου το εξής: ο Πρίαμος απεκδύεται την βασιλική του ιδιότητα και μεταμορφώνεται σε ένα κοινό άνθρωπο, έναν πατέρα που πενθεί το παιδί του. Και μέσα από αυτή την μεταμόρφωση ανακαλύπτει τον εαυτό του. Δεν ξέρω τι υπάρχει να πω περισσότερο από αυτό. Ο Μαλούφ καταπιάστηκε με ένα εξαιρετικό υλικό και έγραψε μια ανθρώπινη ιστορία που διαπερνά τον χρόνο και τον χώρο.

ΝΑ ΤΟ ΔΙΑΒΑΣΩ; Γιατί όχι; Οι πτυχές που αφορούν την ιστορία της Ιλιάδας είναι πάντα άξιες προσοχής.