Elia Barceló - Το Μυστικο του Χρυσοχοου

Τίτλος πρωτότυπου: Elia Barceló – El secreto del orfebre (2003)

Εκδόσεις Πατάκη

Μετάφραση: Γεωργία Ζακοπούλου

Έτος ελληνικής έκδοσης: ²2007

Σελίδες: 121

ΣΥΝΟΨΗ

Μετά από πάνω από είκοσι χρόνια στη Νέα Υόρκη, ο πρωταγωνιστής επιστρέφει το 1999 στη γενέτειρά του, ένα χωριό της Ισπανίας. Αναζητά τα ίχνη της ζωής που άφησε πίσω, αλλά κυρίως αναζητά την τύχη ενός παλιού του μετεφηβικού έρωτα.

-------------------------

Το Μυστικό του Χρυσοχόου βρισκόταν στη λίστα μου με τα αδιάβαστα για χρόνια. Το είχα δει στα ευπώλητα, όταν κυκλοφόρησε, γεγονός που εξηγεί και για ποιο λόγο γνώρισε δεύτερη έκδοση με ανατύπωση μέσα σε τρεις μήνες (Φεβρουάριος-Μάιος 2007). Το δικό μου αντίτυπο ήταν κάπου καταχωνιασμένο και δεν έπεφτε ποτέ στα μάτια μου, μέχρι που τελικά το ξετρύπωσα κι αποφάσισα να το διαβάσω. Και επρόκειτο τελικά για hidden gem. Το διάβασα μια κι έξω σε λίγη ώρα. Δεδομένου του μεγέθους του άλλωστε δεν χρειάζεται πάνω από δυο ώρες.

Αλλά δεν ήταν μόνο το μέγεθος νουβέλας που με κράτησε. Ήταν η γλώσσα, το ύφος και η ιστορία. Ο χρυσοχόος στο επάγγελμα, ένας άντρας γύρω στα πενήντα, επιστρέφει το 1999 στη γενέτειρά του μετά από εικοσιπέντε χρόνια απουσίας. Αναζητά τα παλιά του λημέρια και τους ανθρώπους που γνώρισε, όταν ήταν νεότερος. Θυμάται και νοσταλγεί τις περιπέτειες που έζησε. Μα πιο πολύ αναλογίζεται την Θέλια, μια σαγηνευτική γυναίκα, που είχε ερωτευτεί στο παρελθόν.

Γρήγορα όμως θα συνειδητοποιήσει -και μαζί του κι εμείς- ότι η σκέψη του ακροβατεί στον χρόνο. Κινείται λοιπόν σε τρεις χρόνους: στη δεκαετία του ΄50, του ΄70 και στα τέλη του αιώνα, το 1999. Εκεί μέσα θα βρίσκει τον εαυτό του σε κάθε εποχή και ηλικία, θα δει τους γονείς του και την πραγματική ιστορία της Θέλια.

Ναι, το μεταφυσικό στοιχείο είναι αισθητό – ή μάλλον γίνεται αισθητό από ένα σημείο κι έπειτα. Αλλά γίνεται με ένα τρόπο που όχι μόνο δεν ενοχλεί ή ξενίζει, αλλά αντίθετα έρχεται σχεδόν αποκαλυπτικά. Φωτίζει το πραγματικό νόημα της ιστορίας και δίνει στοιχεία για τους κεντρικούς χαρακτήρες, που μέσω αυτών ανυψώνονται στα μάτια του αναγνώστη.

Η πλοκή κυρίως αναπτύσσεται στην Ουμπρία, μια φανταστική επαρχιώτικη περιοχή στην περιφέρεια της Ισπανίας. Ο λυρισμός, αλλά όχι με φορτωμένο ύφος, της Μπαρθελό είναι ό,τι ακριβώς χρειάζεται για να δημιουργήσει το περιβάλλον εντός του οποίο θα ξεδιπλωθούν οι αναμνήσεις του πρωταγωνιστή. Η αφήγηση γίνεται σε α’ πρόσωπο, οπότε μέσω της εσωτερικής εστίασης βλέπουμε την ιστορία μέσα από τα μάτια του.

Αν έπρεπε να γράψω ένα premise, θα ήταν “τι είναι δυνατότερο, ο χρόνος ή ο έρωτας;”. Ο πρωταγωνιστής είναι ένας άνθρωπος με ευαισθησίες και μπορεί να στοχάζεται πλέον τα πράγματα με φιλοσοφικό πρίσμα. Δεν έχουν όλοι οι έρωτες καλό τέλος, αλλά στην ουσία σημασία έχει τι μένει από όλο αυτό, πώς στιγματίζει τους εμπλεκόμενους και τι κρατούν οι ίδιοι από έναν αδιέξοδο έρωτα.

ΝΑ ΤΟ ΔΙΑΒΑΣΩ; Το είχα για χρόνια στη βιβλιοθήκη μου και δεν δέησα να το πιάσω νωρίτερα. Πλέον φαίνεται εξαντλημένο, αλλά αν το βρεις, να του δώσεις μια ευκαιρία.