Mirin Fader – Γιαννης, εκτοξευση στα αστερια
Τίτλος πρωτότυπου: Mirin Fader, Giannis – The Improbable Rise of an NBA MVP (2021)
Εκδόσεις Διόπτρα
Μετάφραση: Νίκος Παπαδογιάννης
Έτος ελληνικής έκδοσης: 2021
Σελίδες: 512
ΣΥΝΟΨΗ (από το οπισθόφυλλο)
Η έμπειρη δημοσιογράφος Μίριν Φέιντερ, μέσα από εκατοντάδες συνεντεύξεις που πήρε, φέρνει στο φως άγνωστες ιστορίες από τα παιδικά χρόνια του νεαρού που έλαβε το προσωνύμιο «Greek Freak»: από τις νύχτες που έζησε στριμωγμένος σε ένα κρύο δωμάτιο μαζί με τα αδέλφια του μέχρι τη βιοπάλη στους δρόμους της Αθήνας και τον ρατσισμό που αντιμετώπισε προσπαθώντας ως μικροπωλητής να ενισχύσει οικονομικά την οικογένειά του. Μια βαθιά ανθρώπινη ιστορία, με πρωταγωνιστή έναν νέο με ισχνό κορμί, που ξεκίνησε αργά στην εφηβεία να παίζει μπάσκετ στις κατώτερες κατηγορίες του ελληνικού πρωταθλήματος. Ώσπου τον ανακάλυψαν από το ΝΒΑ. Έκτοτε, η μεταμόρφωσή του, σωματική και πνευματική, υπήρξε θεαματική. Όμως η προσαρμογή στο πιο δύσκολο πρωτάθλημα του κόσμου δεν ήρθε χωρίς δυσκολίες. Συνοδεύτηκε από βράδια μοναξιάς και απομόνωσης, αλλά και από το βάρος που επωμίστηκε ως προστάτης της οικογένειας και ως πρότυπο για τα αδέλφια του. Σε όλα αυτά υπήρχε και το πρόσθετο φορτίο της ευθύνης που αισθανόταν απέναντι σε μια ολόκληρη πόλη, που για δεκαετίες βρισκόταν στο περιθώριο.
----------------------------
Αυτό το βιβλίο ήρθε την κατάλληλη στιγμή. Είχε αρχίσει να γράφεται πριν την μαγική αγωνιστική χρονιά του Γιάννη Αντετοκούνμπο στο NBA, που ολοκληρώθηκε με ένα πρωτάθλημα, καλύτερη πεντάδα του NBA, MVP του All-Star Game, MVP των τελικών.
Στη σειρά των play-offs τα πράγματα δεν ξεκίνησαν καλά για τους Bucks (2-0), ο Γιάννης τραυματίστηκε και ήθελε αρκετή πίστη για να αποφύγουν οι Bucks την μοίρα που τους ακολουθούσε όποτε βρίσκονταν σε play-offs. Ο Γιάννης επέστρεψε, μαζί του επέστρεψαν και οι Bucks και ύστερα από 50 χρόνια κατέκτησαν το δεύτερο πρωτάθλημα στην ιστορία τους. Ο Γιάννης σημείωσε 50 πόντους. Εξαιρετική σημειολογία. Είχαν προηγηθεί δύο σερί χρονιές που ο Αντετοκούνμπο διακρίθηκε ως MVP του NBA και μια σειρά από διακρίσεις. Εσένα που έδιωξες τους Αντετοκούνμπο από την ακαδημία ποδοσφαίρου επειδή “δεν διέθεταν ούτε μούσκουλα ούτε ταλέντο” το μπάσκετ σε ευχαριστεί λίγο περισσότερο.
Στην πραγματικότητα, ο Γιάννης θα μπορούσε να μετοικήσει σε μεγαλύτερη ομάδα, όταν τελείωνε το συμβόλαιό του. Επέλεξε να μείνει πιστός στο Μιλγουόκι. Η εξέλιξη της σεζόν τους δικαίωσε αμφότερους. Στο κάτω-κάτω, Αντετοκούνμπο στην γλώσσα των Γιορούμπα (φυλή από την οποία προερχόταν ο Τσαρλς, πατέρας των Αντετοκούνμπο) σημαίνει “το στέμμα που έρχεται από μακρινές θάλασσες”.
Η Mirin Fader αξιοποίησε 221 συνεντεύξεις που πήρε από παράγοντες, συμπαίκτες, φιλάθλους, φίλους, γνωστούς και απλούς ανθρώπους που βρέθηκαν στο διάβα των Αντετοκούνμπο. Μεταξύ άλλων παρελαύνουν ο Νίκος Ζήσης, ο Φώτης Κατσικάρης, ο Δημήτρης Διαμαντίδης και άλλοι επώνυμοι κι ανώνυμοι. Άμεσες αναφορές του Γιάννη σε ευθύ λόγο βρίσκουμε σε 6 από τα 13 κεφάλαια του βιβλίου. Μεγάλο μέρος του βιβλίου περιλαμβάνει τον Θανάση και τον Άλεξ, αλλά και τα υπόλοιπα μέλη της οικογένειας. Η οικογένεια Αντετοκούνμπο είναι παρούσα στο βιβλίο, όπως είναι δυναμικά παρούσα στη ζωή του Γιάννη. Και είναι από εκείνα που πρέπει να κρατήσεις από όλη την ιστορία.
Το βιβλίο δεν είναι βιογραφία. Έχει βιογραφικά στοιχεία και κυρίως επιχειρεί να καταγράψει και να ερμηνεύσει μια όμορφη ιστορία σαν εκείνες που είναι βγαλμένες από μυθιστόρημα. Μια πάμφτωχη οικογένεια μεταναστών που προσπαθεί με κάθε τρόπο να επιβιώσει, που συνήθως είναι αόρατη ή αναίτια θεωρείται ακόμα και “επικίνδυνη”, που βιώνει αποκλεισμούς κι επιθέσεις. Κι όμως τα καταφέρνει. Σαν κάτι να της χρώσταγε η ζωή. Και δεν τα καταφέρνει απλώς από τύχη. Δουλεύει ασταμάτητα.
Η ιστορία των Αντετοκούνμπο είναι ένα καμπανάκι προς όλους μας: οι Αντετοκούνμπο τα κατάφεραν στο μπάσκετ. Τι γίνεται με όσους δεν γίνονται τόσο καλοί; Γιατί τους κλείνουμε τις πόρτες; Αν πετυχημένοι κι αναγνωρίσιμοι άνθρωποι καλούνται να αντιμετωπίζουν την στάση και τις ύβρεις τύπων όπως ο Μιχαλολιάκος, η Μακρή, ο Τσουκαλάς, ο Καλέμης, ο Γεωργιάδης ή ο Βελόπουλος, δεν θέλουμε και δεν μπορούμε να φανταστούμε τι βιώνουν καθημερινά ανώνυμοι πολίτες που αναζητούν μια θέση στον ήλιο. Όπως πολύ καλά το γράφει η Fader, “η Ελλάδα αγαπάει τον Γιάννη και παράλληλα κακομεταχειρίζεται ανθρώπους που του μοιάζουν”.
Καθόμαστε λοιπόν, βγάζουμε το ελληνόμετρο και ξιφουλκούμε για αυτονόητα πράγματα. Κάπου κάπου θυμόμαστε τον Ισοκράτη και “όποιον μετέχει της ελληνικής παιδείας”. Προτιμούμε να συζητάμε αν πρέπει να ψηφίζει ο Γκας Πορτοκάλος, τρίτης γενιάς από την Αστόρια, παρά να προβληματιστούμε γιατί το απολυτήριο ενός παιδιού που γεννήθηκε στην Ελλάδα δεν αναγράφει υπηκοότητα. Μα την απάντηση την δίνει ο ίδιος ο Γιάννης “Αν δεν είμαι Έλληνας, τότε είμαι ο άνθρωπος χωρίς πατρίδα”.
Αλλά η επιτυχία του Γιάννη δεν είναι εθνική υπόθεση. Κακώς νοείται ως τέτοια. Εθνική υπόθεση είναι να χτίσουμε μια κοινωνία ανοιχτή, ανεκτική, λιγότερο φοβική και συντηρητική, που δίνει ευκαιρίες σε όλους τους ανθρώπους να βελτιωθούν, μια κοινωνία με λιγότερο μίσος και μισαλλοδοξία, που δεν έχει ανάγκη να συζητά για τα αυτονόητα. Να μην χρειάζεται να βγεις MVP για να αποκτήσεις υπόσταση και να κερδίσεις έναν μίνιμουμ σεβασμό ως άνθρωπος πάνω από όλα. Η φτώχεια, οι δυσκολίες, η απώλεια και ο ανθρώπινος πόνος είναι ίδιος για όλους. Κι αν οι Αντετοκούνμπο τα κατάφεραν, πολλοί περισσότεροι δεν μπόρεσαν.
Προς τι τόση πολιτικοποίηση, θα μου πεις. Στο βιβλίο της Fader είναι έντονο το πολιτικό στοιχείο. Η συγγραφέας δεν αρκείται σε πολιτικούς καθωσπρεπισμούς, politically correct ίσες αποστάσεις και τα τοιαύτα. Πρόσωπα και καταστάσεις αναφέρονται όπως ήταν. Οι ρατσιστικές επιθέσεις και οι βανδαλισμοί, τα δημοσιεύματα του τύπου, οι δηλώσεις πολιτικών, η εμπλοκή Σαμαρά, τα πολιτικά κόμματα, το ζήτημα της ιθαγένειας, όλα καταγράφονται με το όνομά τους.
Η ιστορία της οικογένειας Αντετοκούνμπο είναι τόσο διδακτική σαν παραμύθι. Ωστόσο, η Fader δεν επιχειρεί μια αγιογραφία. Στο βιβλίο καταγράφονται πολλές πλευρές και καταστάσεις. Πάθη, αδυναμίες, παραξενιές, εμμονές είναι η άλλη πλευρά του νομίσματος που κάνει τα πράγματα ρεαλιστικά και προπάντων ανθρώπινα. Στο βιβλίο επίσης περιγράφεται και η κακή σχέση του Γιάννη με τα κοινωνικά δίκτυα και γενικά με την δημοσιότητα. Δεν ξέρω πόση εμπλοκή είχε ο ίδιος στην έρευνα για το βιβλίο. Αμφιβάλλω μάλιστα αν ήταν καν σύμφωνος. Εικάζω ότι δεν πρέπει να τον ενδιέφερε και πολύ. Αλλά εκτός από τιμητικό, νομίζω ότι ένα βιβλίο με το όνομά σου είναι και μέρος του να είσαι σταρ.
Συνολικά, το βιβλίο έχει ρέοντα λόγο, σχεδόν προφορικό και άμεσο. Χωρίζεται σε 13 κεφάλαια και περιλαμβάνεται και ένας πρόλογος ειδικά για την ελληνική έκδοση από τον μεταφραστή και αθλητικογράφο Νίκο Παπαδογιάννη. Ο πρόλογος αφορά όσα έγιναν στην σειρά των τελευταίων τελικών (χρονικά μιλώντας αυτό το κείμενο θα μπορούσε να βρίσκεται στο τέλος του βιβλίου, το οποίο ολοκληρώνεται με την ανανέωση του συμβολαίου στους Bucks). Τέλος, παρατίθενται 8 σελίδες με έγχρωμες φωτογραφίες από την ζωή του Γιάννη στα παρκέ του NBA.
Θα προσθέσω εδώ άλλη μία φωτογραφία που βρήκα τυχαία στο ίντερνετ και θεωρώ ότι απεικονίζει ακριβώς την διαδρομή του Γιάννη Αντετοκούνμπο:
*Το βιβλίο Γιάννης – Εκτόξευση στα αστέρια κυκλοφόρησε επίσημα στις 10 Αυγούστου 2021, όταν η χώρα μαστιζόταν από καταστροφικές πυρκαγιές. Οι εκδόσεις Διόπτρα επέλεξαν να διαθέσουν όλα τα έσοδα από τις ηλεκτρονικές παραγγελίες εκείνου του τριημέρου στους πυρόπληκτους. Τα δέματα περιείχαν το παρακάτω σημείωμα, όπως το παραλάβαμε κι εμείς:
Σχόλια
Δημοσίευση σχολίου