Jo Nesbø – Η Νυχτερίδα

Τίτλος πρωτότυπου: Jo Nesbø – Flaggermusmannen (1997)

Εκδόσεις Μεταίχμιο

Μετάφραση: Δέσπω Παπαγρηγοράκη

Έτος ελληνικής έκδοσης: 2014

Σελίδες: 459

ΣΥΝΟΨΗ

Μια νορβηγίδα υπήκοος βιάζεται και δολοφονείται ειδεχθώς στην Αυστραλία. Ο αστυνόμος Χάρι Χόλε καταφθάνει στο Σίδνεϊ εκπροσωπώντας την αστυνομία του Όσλο. Έχει βέβαια την ευκαιρία να κάνει ουσιαστικά διακοπές στην καλοκαιρινή Αυστραλία τον Ιανουάριο, αφού η εντολή που παίρνει είναι να μην μπλέξει πουθενά και να κρατήσει διακριτική στάση. Ο ιδιότροπος Χάρι Χόλε όμως δεν μπορεί να μην μπλέξει. Έτσι, μπαίνει σε ένα γαϊτανάκι αποκαλύψεων και αντιφατικών μαρτυριών μέχρι να καταλάβει ότι η δολοφονία της Ίνγκερ Χόλτερ είναι κρίκος μιας αλυσίδας στοχευμένων εγκλημάτων που ακουμπούν και τον ίδιο τον Χόλε.

Η Νυχτερίδα είναι το εκδοτικό ντεμπούτο του Χάρι Χόλε. Ο Jo Nesbo (παρεμπιπτόντως διαβάζεται Γιού Νέσμπε, αλλά put that away – στην Ελλάδα θα λέγεται πάντα Τζο Νέσμπο) ολοκλήρωσε την Νυχτερίδα σε μόλις 5 εβδομάδες όντας σε αυστραλιανό έδαφος. Ο Χάρι Χόλε λοιπόν γεννήθηκε στο ταξίδι του συγγραφέα προς την Αυστραλία.

Ακολούθησε μια δεκάδα βιβλίων με πρωταγωνιστή τον δαιμόνιο Χάρι μέχρι σήμερα. Τα πρώτα στοιχεία τα παίρνουμε από την Νυχτερίδα, στοιχεία που σκόρπια αναφέρονται και στα επόμενα βιβλία της σειράς με εξαιρετική συνέπεια. Ο Χάρι Χόλε είναι εδώ γύρω στα 30, χωρισμένος από μια σχέση που τον σημάδεψε, πρώην αλκοολικός και καθόλου υπομονετικός. Είναι περισσότερο αυτό που είπε ο Jo Nesbo στην Ελένη Μενεγάκη (ναι, όπως το διαβάζεις): “ο Χάρι Χόλε είναι ο τύπος που θα περνούσες ένα αξέχαστο σαββατοκύριακο, αλλά την Δευτέρα δεν θα ήθελες να σε ξαναπάρει τηλέφωνο”. Ακριβώς λοιπόν επειδή είναι η πρώτη του εμφάνιση πρέπει να ακολουθήσεις το χτίσιμό του από την αρχή.

Εκτός από τον Χάρι Χόλε, στην Νυχτερίδα μαθαίνουμε για την ιστορία της Αυστραλίας και για την ακρίβεια πώς εποικίστηκε η Αυστραλία. Ιδίως στο πρώτο μισό του βιβλίου ο Nesbo αφιερώνει αρκετές σελίδες για να αναφερθεί στους Αβορίγινες, στις φυλές που κατοικούσαν την Αυστραλία και στον τρόπο που αφομοιώθηκαν από τους λευκούς αποικιοκράτες. Συχνά παραθέτει μύθους και δοξασίες των Αβοριγίνων και σκιαγραφεί γενικά την αλλοτρίωση της γης τους.

Το επόμενο δεν χρειαζόταν να το πω, αλλά δικαιούμαι μια παρένθεση. Το κερασάκι στην τούρτα λοιπόν για τα καθ’ ημάς είναι ότι ένας από τους χαρακτήρες που εμφανίζονται στο βιβλίο είναι ένας άνδρας τραβεστί εν ονόματι Ότο Ρεχτνάγκελ. Άλλο όνομα με ελληνικό άρωμα είναι ο Έρικ Μίκλαντ (!). Ο Μίκλαντ, γνωστός με το ψευδώνυμο “το Κουνούπι”, ήταν Νορβηγός ποδοσφαιριστής που αγωνίστηκε στον Παναθηναϊκό από το 1997 μέχρι το 2000. Ικανότατος μέσος που ξεχώρισε για το μποέμ στυλ του. Ωστόσο, μεγαλύτερος αντίπαλός του ήταν το αλκοόλ, που γινόταν η αιτία να χάνει μέχρι και προπονήσεις. Το 2008 δικάστηκε για κατοχή κοκαΐνης και συμμετοχή σε περιφερειακό κύκλωμα διακίνησης. ΟΚ, κλείνει η παρένθεση…

Πίσω στην Νυχτερίδα λοιπόν, το βιβλίο χωρίζεται σε τρία μέρη (Γουάλα, Μούρα, Μπουμπούρ). Κάθε μέρος έχει επιμέρους κεφάλαια με τίτλους που ομολογώ ότι, αν και με ξένισαν αρχικά, έχουν την πλάκα τους το ενδιαφέρον τους (πχ. Terra Nullius, ένας προαγωγός και ο Nick Cave ή Νεκρά καγκουρό, μια περούκα και μια κηδεία). Είναι αλήθεια επίσης ότι το πρώτο μέρος προχωράει αργά και κάπως πιο περιγραφικά, ενώ το δεύτερο, και ιδίως το τελευταίο 1/3, επιταχύνει πιάνοντας φρενήρεις ρυθμούς δράσης, εξελίξεων και ανατροπών. Εκεί ίσως και να βρίσκεται η αδυναμία του βιβλίου. Δεν διατηρεί πάντα τον ρυθμό του. Άλλες φορές πλατειάζει κι άλλες πάει πιο γρήγορα από όσο θα ήθελα. Σαφώς δεν με χάλασε η αναδρομή στη μυθολογία των Αβοριγίνων (το αντίθετο μάλιστα). Ένιωσα όμως ότι σε εκτενή κομμάτια του βιβλίου κάπου λείπει το μυστήριο και η δράση που θα έπρεπε να χαρακτηρίζει ένα αστυνομικό μυθιστόρημα.

Σε κάθε περίπτωση η Νυχτερίδα είναι η απαρχή του Χάρι Χόλε. Είναι το βιβλίο που ο Nesbo διαμορφώνει ακόμα το συγγραφικό του στυλ (το ίδιο φαίνεται και στις Κατσαρίδες που ακολούθησαν). Κοιτώντας λοιπόν στο μακρινό 1997 ναι, είχε περιθώρια βελτίωσης. Ναι, είχε αδυναμίες. Δεν είναι άλλωστε τυχαίο ότι άργησε πολύ να μεταφραστεί σε άλλες γλώσσες (στα αγγλικά εκδόθηκε πολλά χρόνια αργότερα, μόλις το 2013, κι αφού ο Nesbo είχε καθιερωθεί –τουλάχιστον εμπορικά- στο διεθνές στερέωμα). Αλλά οι αδυναμίες διορθώθηκαν κι ο Nesbo πήρε το μερίδιο που δικαιούνταν. Και στο τέλος-τέλος δεν είναι διόλου κακό βιβλίο.

ΝΑ ΤΟ ΔΙΑΒΑΣΩ; Εξαρτάται. Αν θέλεις να διαβάσεις μόνο ένα βιβλίο του Nesbo αποσπασματικά, όχι. Προτίμησε τον Κοκκινολαίμη ή τον Χιονάνθρωπο. Αν όμως θέλεις να διαβάσεις κι άλλα ή να ακολουθήσεις την σειρά, να το διαβάσεις οπωσδήποτε (μην σου πω και πρώτο). Αν είσαι φαν του Χάρι Χόλε, το έχεις διαβάσει ήδη. Εν ολίγοις, η Νυχτερίδα δεν είναι το δυνατότερο χαρτί του Nesbo, αλλά μπορεί να κερδίσει την παρτίδα. Αν θέλεις ντε και καλά να προσπεράσεις ένα βιβλίο της σειράς Χάρι Χόλε, προσπέρνα τις Κατσαρίδες.

βαθμολογία: 73/100

Περισσότερος Jo Nesbo εδώ