Αυγουστος Κορτω – Μικρο χρονικο τρελας

Εκδόσεις Πατάκη

Έτος πρώτης έκδοσης: 2016

Σελίδες: 246

ΣΥΝΟΨΗ (από το οπισθόφυλλο)

Στις 28 Δεκέμβρη του 2008, στις τρεις τα χαράματα, ο μεγαλύτερος φόβος μου έγινε πραγματικότητα: κατά το κοινώς λεγόμενον, τρελάθηκα. Το μυαλό μου –ο κόσμος μου– γκρεμίστηκε, και τη θέση του πήρε μια παντοδύναμη ψύχωση, που σαν παράσιτο με ξενιστή τον ίδιο μου τον εαυτό, τρεφόταν και θέριευε με τις παρανοϊκές ιδέες που γεννούσε ασταμάτητα: ήμουν ο νέος Δαλάι Λάμα, ο Φύλακας στη σίκαλη, πληρωμένοι δολοφόνοι παραμονεύαν στο κατόπι μου. Σ’ αυτό μου το παραλήρημα, ολοζώντανο ακόμα στη μνήμη μου, στη σύντομη νοσηλεία μου, και στην κατοπινή, θανατερή μου κατάθλιψη, παρέσυρα κι οδήγησα στην απόγνωση όλους τους ανθρώπους της καρδιάς μου, που μ’ έβλεπαν άξαφνα κατακερματισμένο από μιαν ανεξέλεγκτη ψυχική ασθένεια. Ο ζοφερός Δεκέμβρης του ’08 στη μουδιασμένη Αθήνα. Το ιερό κόκκινο χρώμα. Κι η αυτόχειρας μάνα μου, που χρόνια μετά επιστρέφει από τον Άδη. Στο βιβλίο αυτό έγραψα όλα όσα θυμάμαι, χωρίς ν’ αλλάξω τίποτα, και μην κρατώντας τίποτα κρυφό. Γιατί χάρη σ’ αυτές τις αδιανόητες μέρες, κατάφερα, μες στα συντρίμμια του μυαλού μου, να βρω έναν νέο εαυτό, και τον δύσκολο δρόμο που οδηγεί στην ψυχική γαλήνη. Κι ενώ η ιστορία μου μοιάζει μοναδική, το τέρας της ψυχικής αρρώστιας και του φόβου που σκορπάει είναι κοινό για όλους μας, όπως και το θηρίο της αγάπης, και της κάθε ανθρώπινης δύναμης. Γιατί η ψυχή μας δεν είναι φτιαγμένη ν’ αρκείται στη δυστυχία.

----------------------

Αυτό ακριβώς. Έτσι όπως τα λέει στη σύνοψη από το οπισθόφυλλο ο ίδιος ο συγγραφέας. Το Μικρό Χρονικό Τρέλας είναι ένα αυτοβιογραφικό μυθιστόρημα με το βάρος να γέρνει σημαντικά προς το “αυτοβιογραφικό”. Δεν είναι λοιπόν από εκείνα τα βιβλία που σου αρέσουν ή δεν σου αρέσουν, που σε διασκεδάζουν ή όχι. Εδώ δεν χωράει κριτική, από την στιγμή που δεν είμαστε αδηφάγο φιλοθεάμον κοινό που τέρπεται ή δυσανασχετεί με την κατάθεση ψυχής που κάνει κάποιος.

Και για να πω την αλήθεια, τον Αύγουστο Κορτώ τον συμπαθώ. Έχει μια στάση απέναντι στα πράγματα που δεν την έχουμε συνηθίσει, αλλά την χρειαζόμαστε. Θα έπρεπε περισσότεροι άνθρωποι να βλέπουν τον κόσμο ανοιχτό, όπως ο Κορτώ ή ο Πέτρος Χατζόπουλος (εδώ ταιριάζει ιδανικά). Και μάλιστα, να τον βλέπουν ανοιχτό, όταν κλείνει ασφυκτικά με έναν τρόπο που δεν (θέλουμε να) σκεφτόμαστε.

Με αφοπλιστική ειλικρίνεια ο Κορτώ πραγματεύεται ένα ζήτημα που (δυστυχώς) στην Ελλάδα αντιμετωπίζεται ως ταμπού. Ο Κορτώ δεν διστάζει να αυτοσαρκαστεί, να τσαλακωθεί μέχρι να αποτινάξει οποιονδήποτε καθωσπρεπισμό. Μα πάνω από όλα, καταφέρνει να μιλήσει για όσα κρύβουμε κάτω από το χαλί.

Τέτοια βιβλία θα έπρεπε να συναντώνται συχνότερα. Γιατί είναι ένας τρόπος να φέρουμε στο προσκήνιο ένα ζήτημα που αφορά όλους μας. Αν και το θέμα δεν είναι το πλέον ευχάριστο, το διαβάζεις ευχάριστα. Συμπάσχεις, ταυτίζεσαι, στεναχωριέσαι, γελάς κι ανησυχείς. Αλλά στο τέλος νοιάζεσαι. Δεν ξέρω γιατί, αλλά υποθέτω ότι είναι κάπως ανακουφιστικό να ξέρεις ότι κάποιος αντιμετώπισε τους φόβους του και νίκησε, πολλώ δε μάλλον θα είναι ανακουφιστικό για τον ίδιο τον πρωταγωνιστή.

Έχει μάλιστα και διδακτικό χαρακτήρα. Το κλέβω εδώ: “Γι’ αυτό, μεταξύ πολλών άλλων, αγωνιζόμαστε: για τους ανθρώπους που βρέθηκαν σε παρόμοια κατάσταση και μείναν αποκλεισμένοι από μονάδες εντατικής θεραπείας […] και για να μπορούμε, όπως όλοι, να παίρνουμε κρίσιμες αποφάσεις για κείνους που αγαπάμε όταν οι ίδιοι είναι ανίκανοι για κάθε ενέργεια και δικαιοπραξία”.

Και κυρίως το Μικρό Χρονικό Τρέλας έχει ένα μήνυμα για τους χιλιάδες ανθρώπους που βιώνουν κάποια διαταραχή και για τους οικείους τους. Ο Κορτώ αποδέχεται ότι ίσως χρειαστεί να ακολουθεί αγωγή για χρόνια ή και για πάντα. Και; “Και δεν με πειράζει καθόλου: ο εκ γενετής διαβητικός χρειάζεται την ινσουλίνη του […] κι εγώ χρειάζομαι τα χάπια μου. Κανείς δεν φταίει για την αρρώστια του και κανείς δεν επιλέγει την ταλαιπωρία της”. Πόσο πιο απλά να απενοχοποιήσει κάποιος τα θέματα ψυχικής υγείας;

Γιατί ίσως στο τέλος αυτό να είναι το μόνο που χρειάζεται. Το Μικρό Χρονικό Τρέλας έχει πολλά να μας μάθει. Κρατάω λοιπόν και κλείνω με αυτήν την εξαιρετική παραίνεση του Αύγουστου Κορτώ: “Κι εύχομαι σε κάθε άνθρωπο που έχει βρεθεί κυνηγημένος απ’ τον όποιο φόβο, είτε της αρρώστιας είτε όχι, να γελάει μια μέρα με την ανάμνησή του όπως γελάμε με τους φόβους που όταν ήμασταν παιδιά μας έκλεβαν τον ύπνο”. Άψογος.

ΝΑ ΤΟ ΔΙΑΒΑΣΩ; Ανεπιφύλακτα και άνευ όρων.

βαθμολογία: ∞/100