Stephen P. Kiernan – Το Μυστικο του Φουρνου

Τίτλος πρωτότυπου: Stephen P. Kiernan, The baker’s secret (2017)

Εκδόσεις Κλειδάριθμος

Μετάφραση: Κλαίρη Παπαμιχαήλ

Έτος ελληνικής έκδοσης: 2018

Σελίδες: 362

ΣΥΝΟΨΗ (από το οπισθόφυλλο)

5 Ιουνίου 1944. Στο χωριό Βερζέρ, στην ακτή της Νορμανδίας, η νεαρή Έμα, η φουρνάρισσα του χωριού, μετά την επίταξη του φούρνου της από τους Γερμανούς, είναι υποχρεωμένη να τους φτιάχνει καθημερινά το ψωμί τους με το μετρημένο αλεύρι που της προμηθεύουν. Κατορθώνει με έξυπνο και ευρηματικό τρόπο, χωρίς να γίνει αντιληπτή, να εξασφαλίζει επιπλέον ψωμί, με το οποίο προμηθεύει τους συχωριανούς της, βοηθώντας τους να κρατηθούν στη ζωή. Κάτω από το ψυχρό, άγρυπνο βλέμμα των ένοπλων στρατιωτών, η Έμα έχει οργανώσει ένα μυστικό δίκτυο ανταλλαγών, κλείνει συμφωνίες, παρατηρεί, κρατά μυστικά. Το δώρο της Έμα στο χωριό είναι κάτι παραπάνω από λίγες ξεροψημένες μπαγκέτες, προσφέρει μια γεύση ελπίδας.

Μια συγκινητική ιστορία για το θάρρος, την αποφασιστικότητα, την αισιοδοξία και την αντοχή της ανθρώπινης ψυχής στο σκηνικό ενός μικρού χωριού της Νορμανδίας τις παραμονές της απόβασης των Συμμάχων.

------------------------

Τον συγγραφέα Stephen P. Kiernan δεν τον ήξερα. Ο λόγος που πήρα το βιβλίο ήταν η εποχή στην οποία εκτυλίσσεται. Ο Β’ Παγκόσμιος Πόλεμος μού φαίνεται ως μια από τις πιο ενδιαφέρουσες περιπτώσεις της ιστορίας. Θα έπρεπε να έχει δεσπόζουσα θέση στα εκπαιδευτικά συστήματα όλου του κόσμου (στην Ελλάδα υπάρχει σχετική αναφορά στο -απαξιωμένο βάσει συστήματος- μάθημα της Ιστορίας Γενικής Παιδείας της Γ’ λυκείου, η οποία περνά στα ψιλά).

Δεύτερος Παγκόσμιος Πόλεμος, λοιπόν. Παραμονές της Επιχείρησης Ποσειδών στη Νορμανδία (D-Day) και συγκεκριμένα της Μάχης της Νορμανδίας στο πλαίσιο της επιχείρησης Overlord. Στο παράκτιο χωριό Βερζέρ, που τελεί υπό ναζιστική κατοχή, οι κάτοικοι υπομένουν τα κατοχικά στρατεύματα και τον αυταρχισμό τους προσμένοντας μια ελπίδα σωτηρίας. Άλλοι απογοητεύονται, άλλοι αντιστέκονται κι άλλοι συνεργάζονται. Ανάμεσα σε όλους αυτούς είναι και η Έμα, η οποία έχει βρει τρόπο να βοηθά τους συντοπίτες της είτε με λίγο ψωμί είτε με αυγά και προμήθειες. Ταυτόχρονα, φροντίζει την ανήμπορη γιαγιά της και υπομένει τον λοχαγό Τάλχαϊμ. Απέναντί της έχει δωσίλογους, δύσπιστους και αγνώμονες.

Η Έμα δεν είναι η τυπική ηρωίδα που έχουμε συνηθίσει να βλέπουμε σε ιστορίες πολέμου. Είναι ένας κανονικός άνθρωπος, που φοβάται, διστάζει και δεν θα περάσει ποτέ σε υπέρμετρη γενναιότητα. Γι’ αυτό και είναι ειλικρινής, ρεαλιστική κι αληθοφανής. Δεν θα κάνει το μεγάλο σαμποτάζ, δεν θα πολεμήσει ούτε θα κρίνει καμιά μάχη. Δεν είναι αυτός ο ρόλος της στην ιστορία.

Το Μυστικό του Φούρνου είναι ένα μυθιστόρημα εποχής. Αφορά σε μια ιστορία αυτοθυσίας, ελπίδας κι αυταπάρνησης. Ο καθένας βοηθά με τον τρόπο που μπορεί και ξέρει. Αυτό που για κάποιον μοιάζει μικρό κι ασήμαντο, για κάποιον άλλον είναι εκείνο που τον κρατάει στη ζωή. Αν πιστεύεις ότι μυστικό του φούρνου είναι ότι η Έμα φουρνίζει 14 μπαγκέτες αντί για 12 που παίρνουν οι Γερμανοί (απειροελάχιστο spoil), γελιέσαι. Δεν είναι οι δύο μπαγκέτες ψωμί που “κλέβει” η νεαρή φουρνάρισσα, όσο η ανάγκη για ελπίδα και μια προοπτική σωτηρίας. Το αντίτιμο είναι η ανά πάσα στιγμή εκτέλεση.

Όμορφη ιστορία, χωρίς γωνίες. Της λείπει η ένταση, αλλά έχει ρυθμό (σχετικά αργό) και κυλάει ευχάριστα. O Kiernan μάς δίνει τελικά μια ατμοσφαιρική ιστορία χωρίς μεγάλες ανατροπές ή εκτενείς υπο-πλοκές, μια ιστορία ανθρώπινη, βαθειά συναισθηματική κι αρκετά στενάχωρη κατά φάσεις. Ο κάθε χαρακτήρας προσπαθεί να επιβιώσει με όποιον τρόπο νομίζει καλύτερο βλέποντας την κατάσταση από το δικό του μετερίζι. Και κάπως έτσι γράφονται οι ιστορίες.

ΝΑ ΤΟ ΔΙΑΒΑΣΩ; Ναι, μετά βεβαιότητος και χωρίς διευκρινίσεις.

βαθμολογία: 82/100